Yanlış antibiyotik kullanımı, vücutta hayati tehlike yaratabilecek durumlara neden olabilir mi? İşte bu soruya bilimsel araştırmalar ve uzman görüşleri ışığında bir yanıt…
ANTİBİYOTİK DİRENCİ: SESSİZ BİR TEHLİKE
Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, antibiyotiklere karşı gelişen direnç, küresel bir sağlık tehdidi haline geldi. Yanlış ya da aşırı antibiyotik kullanımı, bakterilerin bu ilaçlara karşı direnç geliştirmesine yol açar. Bu durum, basit enfeksiyonların bile tedavi edilemez hale gelmesine neden olabilir.
Örneğin, The Lancet’te yayımlanan bir çalışmada, 2019 yılında dünya genelinde 1.27 milyon ölümün doğrudan antibiyotik direnci ile ilişkili olduğu belirtildi. Araştırmacılar, bu sorunun yalnızca bireysel sağlık değil, aynı zamanda sağlık sistemleri üzerinde ciddi bir yük oluşturduğunu vurguladı.
UZMAN GÖRÜŞLERİ
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, antibiyotiklerin yanlış kullanımının ciddi sonuçlara yol açabileceğini belirtti:
"Antibiyotikler yalnızca bakteriyel enfeksiyonlar için kullanılır. Viral enfeksiyonlarda etkili değildir. Gereksiz antibiyotik kullanımı hem bireysel sağlık hem de toplum sağlığı için büyük bir tehdittir."
Bir diğer uzman, Prof. Dr. Murat Akova ise antibiyotiklerin bilinçsiz kullanımının sadece bireyde değil, toplum genelinde de dirence neden olduğunu ifade etti:
"Gereksiz antibiyotik kullanımı, vücutta faydalı bakterilerin yok olmasına ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olabilir. Ayrıca, bu ilaçların aşırı kullanımı ciddi alerjik reaksiyonlara, karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi hayati durumlara yol açabilir."
ANTİBİYOTİK KULLANIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
-Doktor Reçetesi Şart: Antibiyotikler yalnızca doktor tavsiyesiyle ve reçeteyle kullanılmalı.
-Tam Doz ve Süre: Tedavi yarıda kesilmemeli, ilacın tamamı belirtilen süre boyunca kullanılmalı.
Viral Enfeksiyonlarda Antibiyotik Kullanılmaz: Soğuk algınlığı, grip gibi viral enfeksiyonlarda antibiyotik etkili değil.
Yan Etkiler Göz Ardı Edilmemeli: Antibiyotikler mide bulantısı, alerji, ishal gibi yan etkilere yol açabilir. Ciddi durumlarda hemen bir doktora başvurulmalı.
HAYATİ TEHLİKELER NELERDİR?
Antibiyotiklerin gereksiz kullanımı şunlara yol açabilir:
-Anafilaksi: Aşırı duyarlılık reaksiyonu, tedavi edilmediğinde ölümcül olabilir.
-Böbrek ve Karaciğer Hasarı: Yüksek dozda veya uzun süreli antibiyotik kullanımı bu organlara zarar verebilir.
-Bağışıklık Sistemi Problemleri: Faydalı bakterilerin azalması, bağışıklık sistemini zayıflatabilir.
UZMAN ÖNERİLERİ
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, bilinçsiz antibiyotik kullanımını önlemek için kamuoyunun bilinçlendirilmesi gerektiğini söyledi:
"Toplumun bu konuda eğitilmesi şart. Özellikle çocuklarda gereksiz antibiyotik kullanımı önlenmeli ve her ateşlenmenin antibiyotik gerektirmediği anlaşılmalıdır."
Antibiyotikler doğru kullanıldığında hayat kurtarıcıdır. Ancak, yanlış ve gereksiz kullanım hayati tehlikelere yol açabilir. Hem bireylerin hem de sağlık çalışanlarının antibiyotik kullanımı konusunda daha bilinçli olması, bu sorunun çözümünde kilit bir rol oynayacağı bildirildi. Unutmayın, antibiyotik tedavisine başlamadan önce mutlaka bir doktora danışın.
