Editör: Erkavim Yıldırım
Yazın havaların aşırı sıcak olması ve nemin etkisiyle hamilelerin zorlanabileceğini söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Bahar Besen, “Hamilelikte yaşanan hormonal değişimler, kan akışındaki hızlanma nedeniyle vücut sıcaklığındaki artış, aşırı nem, anne adaylarını zaman zaman sıkıntıya sokabiliyor. Ancak uygulanması kolay basit önlemler ile aşırı sıcaktan kaynaklanan rahatsızlıkları hafifletebilirsiniz” diyerek önerilerde bulundu.
Aşırı sıcak dalgalarının etkili olduğu şu günlerde herkesin hava şartları nedeniyle zaman zaman zor anlar yaşadığını, anne adaylarının da aşırı sıcak nedeniyle hem fiziksel hem de psikolojik olarak etkilenebildiğini belirten Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Bahar Besen, “Aşırı ısı ve artan nem oranı ile birlikte hamileler zaman zaman bunalabiliyor, nefes almakta güçlük çekebilir ve çok çabuk yorulabilirler. Diğer yandan sıcak basması, el ve ayaklar başta olmak üzere aşırı terleme, avuç ilerinde ve ayak tabanlarında yanma hissi, bulantı ve kusma, halsizlik, uykusuzluk ve uyku düzeninde bozulma, nefes darlığı ve halsizlik gibi şikayetleri sıkça yaşayabilirler” diye konuştu.
“HAMİLELİK YAZ TATİLİNE ÇIKMAYA ENGEL DEĞİLDİR”
Anne adaylarının kendilerinin ve bebeklerinin sağlığı için içinde bulunduğumuz hava şartlarında son derece dikkatli olmaları gerektiğini vurgulayan Op. Dr. Besen, “Hekiminiz izin veriyorsa herhangi özel bir durum söz konusu değilse, hamilelik yaz tatiline çıkmaya engel değildir. Ancak güneş ışınlarına direkt maruz kalmaktan kaçınmak ilk şart. Mutlaka gölgede kalmalı ve bedenlerini koruyacak ince, açık renkli ve terletmeyen giysiler giymeleri, yüksek faktörlü güneş kremi kullanmaları çok önemli. Deniz ve havuz tercihlerinde olası vajina ve idrar yolu enfeksiyonlarından korunmak için hijyen kaçınılmaz koşul. Özellikle güneşin ışınlarının dik geldiği öğle ve sıcaklığın fazla olduğu öğleden sonraki saatlerde gerekmedikçe sokağa çıkmamaya dikkat etmemeliler. Uzun sıcakta kalan anne adaylarının tansiyonunun yükselebileceği veya düşebileceği gibi, bu durum anne karnındaki bebek için de ciddi riskler oluşturabiliyor. Çünkü anne karnındaki bebek oksijen alıp karbondioksit verir. Tansiyon dengesi bozulan anne adayının bebeğinin gaz değişiminin aksamasından dolayı kanındaki oksijen seviyesinin olması gerekenin altına düşer, bunun sonucunda hem anne hem de bebek ciddi sorunlarıyla karşı karşıya kalabilir. Bunun yanında yaz aylarında ve özellikle plajda su kaybı her zamankinden fazla olacağı için su tüketimine çok daha fazla dikkat edilmesi gerekir. Ancak hamile bayanların gebeliğin her döneminde sıcaktan korunmaları asla güneşe çıkamayacakları anlamına gelmez. Karnındaki bebeğin güneş ışığına her zaman ihtiyacı vardır” ifadelerini kullandı.
“SU TÜKETİMİ DOĞRU OLMAZSA ERKEN DOĞUMA NEDEN OLABİLİR”
Anne adayları için aşırı sıcaklarda en önemli noktanın susuz kalmamak olduğunu ifade eden Op. Dr. Besen, “Hamilelerin yeteri kadar sıvı almaması durumunda dehidrasyon denilen durum ortaya çıkabilir. Sıvı kaybında kan basıncı düşer, kandaki şeker ve tuz seviyeleri bozulur, nabız hızlanır, ileri aşamalarında da bilinç kaybı görülebilir. Ayrıca sıvı kaybı idrar yolu enfeksiyonu, kabızlık ve hemoroid sıkıntılarında artmaya da neden olabilir. Yaşamsal fonksiyonlarda büyük önem taşıyan sodyum, potasyum, kalsiyum, klor ve magnezyum gibi elektrolitlerin de dengede olması gerekir. Sıcak havalarda yeterli su alımı yanında, bu elektrolitlerin de yerine konmaması sonucunda bilinç kaybı, kalpte ritim bozuklukları görülebilir. Su tüketimi doğru olmazsa susuz kalınacağı için rahimde kasılmalara dolayısıyla erken doğum sancılarına ve erken doğuma neden olabilir. Ancak sıvı alırken dikkat edilmesi gereken nokta sık idrara çıkarttığı için vücutta sıvı kaybına yol açan kahve, çay ve kola gibi kafein içeren içeceklerden uzak durulmasıdır. Yine içerdiği tuzlar nedeniyle vücutta şişliliği arttırdığı için gazlı soda türü içeceklerden kaçınmak gerekir. Günde en az 2,5-3 litre su içilmesi önerilir” diye konuştu.
“AÇLIK HİSSİNİ AZALTIR, DAHA İYİ UYUMAYI SAĞLAR”
Egzersizin ihmal edilmemesi gerektiğini söyleyen Op. Dr. Besen, “Egzersiz hareketleri ritmiktir ve kasların artan oksijen ihtiyacını karşılar. Kalp ve ciğerleri hareketlendirmeye yardımcı olur. Özellikle yaz sıcaklarında tansiyon dengesini düzenler ve oksijen üretimini, kullanımını artırır. Bu hareketler varis ve bacaklarda şişme riskini azaltırken bebeğin beslenmesine yardımcı olur. Kasları güçlendirir ve sırt ağrılarını önler, böylece hem sıcaklığın hem de hamileliğin getirdiği ekstra yükü daha taşımayı sağlar. Ayrıca dayanıklılık artar ve doğuma daha kolay dayanılır. Tüm bunların yanında açlık hissini azaltır, daha iyi uyumayı sağlar ve kendinizi hissetmenize yardımcı olur. Esneme hareketleri, yürüyüş ve yüzme tercih edilebilir. Yüzme ile vücudun adeta tüm kaslarını çalıştırabilir, aynı zamanda psikolojik bir rahatlama da sağlanabilir. Yüzme için denizi ve hijyenik durumundan emin olunan havuzlar kullanılabilir” ifadelerini kullandı.
AŞIRI SICAKLARDA ALINABİLECEK ÖNLEMLER
Aşırı sıcaklarda alınabilecek önlemleri ise Op. Dr. Besen şu şekilde sıraladı:
“Dışarıda olmanız gerekiyorsa güneş ışığının en az etkili olduğu saatleri tercih etmelisiniz. Mecburi durumlarda açık renkli, ince, terletmeyen, pamuklu giysileri tercih etmelisiniz,
Aşırı sıcaklarda ödem artışını dengelemek için tuz alımı en aza indirilmelidir. Anne adaylarının ve bebeklerinin tuza ihtiyacı vardır ancak kontrol altında olmalıdır,
Ayak şişliği durumunda ayaklara soğuk su banyosu yapılabilir. Ayaklar yüksekte tutulabilir,
Yaz tatiline çıktığınızda ve tatil dışında da güneş ışınlarından mutlaka korunmak gerekir. Hamilelikte artan hormonlar nedeniyle ciltte hassasiyet, kuruluk ve lekelenmeler sık gözlenir. Güneşe çıkarken en az 50 faktörlü güneş kremleri kullanılmalıdır. Güneşlenirken gölgede ve tercihen üzerinde bir tişört ile güneşlenmeyi önermekteyiz. Kuruyan cildiniz için duştan sonra nemlendirici kremler kullanın,
Sıcak basmalarını engellemek için, sık sık ılık duş alın. Serinletici spreyler kullanılabilir. Soğuk yoğurt ve sütten yapılmış meyveli içecekler de serinlemenize yardımcı olur,
Yazın özellikle hafif gıdalar yenmelidir. Gaz yapacak ve sindirimi zor gıdalardan uzak durmak lazım. Porsiyonlar sık aralıklarla ve az miktarda olmalıdır. Yemek sonrası hemen sıcak havaya çıkılmamalıdır. Açlık kan şekerinin düşünmesine neden olur, gebelik sürecinde açlık sersemlik hissini oluşturabilir. Bu dönemde anne adayları sık sık, az az yemeli ve yanında daima hafif atıştırmalıklar bulundurmalı,
Uyku düzeni aksatılmamalıdır. Gün içerisinde şekerleme yapmak faydalı olacaktır,
Giyilen ayakkabılar özenle seçilmelidir. Hamilelikte kas, eklem ile tendonlarda gevşemeler ve genişlemeler olur. Bu değişiklikler nedeniyle bu süreçte eklem sakatlıkları, burkulmalar, dönmeler, çıkıklar ve kırıklar çok daha sık görülür. Bu olumsuzlukları önlemek için yaz aylarında yürüyüş ve spor yaparken yumuşak tabanlı rahat ayakkabılar giymeye özen gösterin.”
DHA