Uzm. Dr. Hikmet Dolu, Nöroloji Kliniği’nde görevli bir doktor olarak 10 Mayıs Dünya İnme Önleme Günü dolayısıyla inmeyle ilgili bilgiler paylaştı.
İnme veya felç, beyne giden hayatî kan ve oksijen akışının aniden durması veya azalması sonucu ortaya çıkan bir sağlık sorunu olduğunu belirten Uzm. Dr. Hikmet Dolu, “Beynin bir bölgesine kan akışı yetersiz kaldığında ya da kesildiğinde felç belirtileri görülür. Bu durumda beyin hücreleri çok kısa sürede ölmeye başlar. Felç bir acil durumdur ve hemen tedavi edilmesi çok önemlidir. Erken tedavi, beyin hasarını ve diğer komplikasyonları önleyebilir veya azaltabilir” diye konuştu.
İnmenin iki çeşidi olduğunu, bunların iskemik inme ve hemorajik inme olduğunu anlatan Uzm. Dr. Hikmet Dolu, “İskemik inme, beyne giden kan damarlarının daralması veya tıkanması sonucu oluşan ve en yaygın görülen inme çeşididir. Hemorajik inme ise, beyinde bir kan damarının patlamasıyla ortaya çıkan inme çeşididir. Kendinizde veya yakınınızda birinde inme belirtileri fark ederseniz, belirtilerin başlama zamanını not etmek çok önemlidir. Çünkü bazı tedavi yöntemleri, inme hemen sonrasında uygulanırsa daha etkili olabilir. Konuşmada ve anlamada güçlük, yüz, kol veya bacakta felç veya uyuşukluk, bir veya iki gözde aniden görme bozukluğu veya karanlık görme gibi belirtiler olabilir. Kişi çevresindekileri iki kat görebilir. Ani ve şiddetli baş ağrısına kusma, baş dönmesi veya bilinç kaybı eşlik edebilir. Ani baş dönmesi ve denge bozukluğu da yaşanabilir” dedi.
“ERKEKLERDE İNME RİSKİ, KADINLARDA İNME NEDENİYLE ÖLÜM ORANI DAHA YÜKSEK”
55 yaş ve üzerindeki kişilerin, gençlere göre inme geçirme riskinin daha fazla olduğunu belirten Uzm. Dr. Dolu, “Erkekler, kadınlara göre inme geçirme riski daha yüksek olsa da, kadınlarda inme nedeniyle ölüm oranı erkeklere göre daha yüksektir. Yaşam biçimi, aşırı kilo veya obezite, fiziksel aktivite eksikliği, uyuşturucu bağımlılığı, yüksek kan basıncı, sigara kullanımı veya pasif içicilik, yüksek kolesterol, şeker hastalığı, uyku apnesi, kalp yetmezliği, atriyal fibrilasyon gibi kalp-damar hastalıkları, kişisel veya ailevi inme öyküsü, kalp krizi, geçici iskemik atak öyküsü, korona virüsü enfeksiyonu, doğum kontrol hapları, hormon tedavileri inmeyi tetikleyebilir” diye konuştu.
İnmenin, beynin hangi bölgesinin ve ne kadar süreyle kan akışından yoksun kaldığına bağlı olarak bazı bölgelerde geçici veya kalıcı hasarlara yol açabileceğini vurgulayan Uzm. Dr. Hikmet Dolu, komplikasyonların inme, kas hareketi kaybı, konuşma bozukluğu, yutma bozukluğu, hafıza kaybı veya düşünme bozukluğu, duygusal sorunlar, ağrı davranış değişiklikleri gibi durumları içerebileceğini ifade etti.
“TEDAVİ EDİLEBİLİR”
Uzm. Dr. Hikmet Dolu, inmeyi nasıl önleyebileceğimize dair şu bilgileri verdi:
“İnme risk faktörlerinin bilincinde olmak, doktorun tavsiyelerine uyarak sağlıklı bir yaşam sürdürmek, kan basıncını kontrol altında tutmak, kolesterol ve doymuş yağ alımını azaltmak, sigarayı bırakmak, sağlıklı kiloda kalmak, meyve ve sebze ağırlıklı bir beslenme planı izlemek, düzenli egzersiz yapmak, alkol tüketimini azaltmak veya tamamen kesmek, şeker hastalığını yönetmek inmeyi önlemek için yapabileceğimiz en iyi şeylerdir. İnme için acil tedavi yöntemleri, inmenin türüne göre değişir. İskemik inme tedavisinde, beyne kan akışını hızla sağlamak gerekir. İlaçların mümkün olduğunca çabuk verilmesi çok önemlidir. Hızlı tedavi sadece hayatta kalma şansını artırmakla kalmaz, olası riskleri de azaltır. Bazı durumlarda iskemik inmeleri tıkalı kan damarının içinden tedavi etmek gerekebilir. Endovasküler tedavi yöntemi, bu şekilde tedavi edilen hastalarda büyük oranda iyileşme sağlamış ve uzun vadede olası hasarları azaltmıştır. Acil müdahaleler en kısa sürede yapılmalıdır. Karotis endarterektomi yöntemi, karotis atardamarındaki plakları temizleyerek iskemik inme riskini azaltır. Anjiyoplastide, kasık bölgesindeki bir atardamardan karotis atardamarına bir kateter sokulur. Bu işlemden sonra daralan atardamarı açmak için bir stent yerleştirilebilir. Kanama alanı büyükse, doktor kanı almak ve beyindeki basıncı azaltmak için ameliyat yapabilir. İnme geçiren hastalar bir rehabilitasyon programına alınır. Buradaki tedavi planı hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve inmeden kaynaklanan hasarın seviyesine göre belirlenir.”
