Bu yıl Anayasa Mahkemesinin kuruluş yıldönümünde çeşitli etkinlikler düzenlenecek. Türk yargı sistemindeki yeri anılacak Anayasa Mahkemesinin kuruluşuna dair pek çok bilgi merak ediliyor. Peki, Anayasa Mahkemesi nedir? Anayasa Mahkemesi ne zaman kuruldu?
ANAYASA MAHKEMESİ NEDİR?
Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye'deki anayasal yüksek yargı organlarından biridir. Kanunların, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin ve Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasaya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler ve bireysel başvuruları karara bağlar. Anayasa değişikliklerini ise sadece şekil bakımından inceler ve denetler.
ANAYASA MAHKEMESİ NE ZAMAN KURULDU?
Türk yargı sistemindeki yerini 25 Nisan 1962'de alan Anayasa Mahkemesi 61. yaşını, Cumhuriyetin yüzüncü yılına atfen "Yüzüncü Yılında Cumhuriyet ve Anayasa Yargısı" sempozyumunun da arasında olduğu bir dizi etkinlikle kutlamaya hazırlanıyor.
Yüksek Mahkeme, 1961 Anayasası ile kuruldu. Anayasa Mahkemesinin kuruluşu, görev ve yetkileri, yargılama ve çalışma usulü ile kararlarının niteliği 1961 Anayasası'nın 145-152. maddelerinde düzenlendi. Buna bağlı olarak Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun 22 Nisan 1962'de kabul edildi. Kanun, 25 Nisan 1962'de yürürlüğe girdi.
Böylece yargı sistemindeki yerini 25 Nisan 1962'de alan Anayasa Mahkemesi, siyasi parti kapatma davaları, Yüce Divan yargılamalarının yanı sıra bireysel başvuruları da karara bağlıyor.
Bireysel başvuru sayısı yarım milyona yaklaştı
Türkiye'nin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesindeki (AİHM) ihlal davalarını azaltmak amacıyla 23 Eylül 2012'de getirdiği Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkı, çok sayıda kişinin umudu oldu.
23 Eylül 2012'den bu yılın ilk çeyreğine kadar geçen sürede Yüksek Mahkemeye 492 bin 243 bireysel başvuru yapıldı. Bunların 384 bin 235'i sonuçlandırıldı, mahkemenin önünde 108 bin 8 derdest başvuru bulunuyor.