AA’nın bildirdiğine göre, AYM, idari para cezasına çarptırılan bir kişinin açtığı davada Bayburt Sulh Ceza Hakimliği’nin 2920 sayılı Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun 144. maddesinin dördüncü fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptal talebini kabul etti.
Başvuruda, idari para cezasına tabi tutulacak fiillerin unsurlarının yasama organı tarafından belirlenmesi gerektiği ancak bu yetkinin idareye devredildiği ifade edilerek, bu durumun suç ve ceza kanuniliği ilkesine aykırı olduğu vurgulandı.
İHA’larla ilgili suç sayılan davranışlar ve bunlara uygulanacak yaptırımların yer aldığı kanunun 144. maddesinin iptal edilen fıkrasında “Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün insansız hava araçları ile ilgili koyduğu kurallara ve bu kapsamda sivil havacılığı düzenlemek maksadıyla alacağı önlemlere uymayanlara bin Türk lirasından 10 bin Türk lirasına kadar idari para cezası verilir.” denilmektedir.
AYM, kanunun 144. maddesinin dördüncü fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmederek iptaline karar verdi. Yüksek Mahkemenin iptal kararı, kararın yol açtığı hukuki boşluğun TBMM tarafından yapılacak düzenlemelerle giderilmesi için 9 ay sonra yürürlüğe girecek.
AYM’nin iptal kararında, hukuk devletinin temel ilkelerinden biri olan “belirlilik” ilkesine değinilerek, bu ilkenin yasal düzenlemelerin hem kişiler hem de idare açısından açık, net, anlaşılır, uygulanabilir ve nesnel olmasını, ayrıca kamu otoritelerinin “keyfi” uygulamalarına fırsat vermemesini gerektirdiği hatırlatıldı.
KARAR DETAYLARIYLA AÇIKLANDI
İptal edilen kuralda, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün İHA’larla ilgili hangi kuralları koyacağı ve sivil havacılık alanında hangi önlemleri alacağı açıkça belirtilmediği gibi kuralın bulunduğu kanunda veya başka bir kanunda Genel Müdürlüğün İHA’lara ilişkin yapacağı düzenlemelerin sınırları ve şartlarına dair bir hüküm de yer almadığı belirtildi.
Kuralın, idari para cezası şeklindeki yaptırımın konusu olarak idari bir makamın belirleyeceği kural ve önlemlere atıfta bulunduğu ve sadece yaptırım uygulayacak makamı gösterdiği anlatılan kararda, şöyle denildi:
“Kuralda, yaptırıma tabi tutulacak Genel Müdürlüğün İHA’larla ilgili yapacağı düzenlemelerin açık ve net bir şekilde sınırlandırılmamakta, böylece idareye belirsiz bir düzenleme yetkisi tanınmaktadır. Bu da, temel hak ve özgürlükler alanında, idarenin ikincil düzenlemelerle kurallar koymasına olanak sağlamaktadır. Başka bir deyişle, kuralda, idari cezaların düzenlenmesi konusunda idarenin keyfi uygulamalarını engelleyecek, objektif bir çerçeve hüküm getirilmemektedir.”
