Türkiye İstatistik Kurumu geçtiğimiz hafta eylül ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. Açıklanan verilere göre eylülde enflasyon yıllık bazda yüzde 49,38 iken, aylık bazda yüzde 2,97 olarak açıklandı.
Türkiye’de görülen ekonomik kriz, yüksek enflasyonu tetikliyor. Yükselen enflasyon karşısında Merkez Bankası geçte olsa sıkı para politikasına geçiş yaptı. Merkez Bankası eski Başkanı Hafize Gaye Erkan görevi eski başkan Şahap Kavcıoğlu’ndan aldığında politika faizi yüzde 9 düzeyindeydi.
Yani tüm dünya Merkez Bankaları faiz artırım sürecindeyken, Şahap Kavcıoğlu, indirim tarafındaydı. Bu yüzden doğru politikalara geç kalınmıştı. Erkan göreve geldikten sonra politika faizini yüzde 8,50'den yüzde 15'e çıkarmıştı. Bu süreçten sonra Merkez Bankası’nın faiz indirim süreci başlamış oldu.
Faiz artırımı için fazlasıyla geç kalınan bir süreç oldu. Dünya Merkez Bankalarının tersine uygulanan politikalar enflasyonda ve döviz kurlarında tarihi seviyeleri beraberinde getirdi.
Geç kalınmış politikalarla ne enflasyonun ne de döviz kurlarının önüne geçildi…
Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş “Merkez Bankası normalde yılın son enflasyon raporunu 31 Ekim’de açıklayacaktı. Başkan Fatih Karahan’ın yurt dışı programı dolayısıyla raporun açıklanması 8 Kasım’a ertelendi. Raporun açıklanacağı tarihte ekim ayı enflasyonu da belli olacak. Diyelim ekim ayı oranı yüzde 1.58 geldi, pek olabilir değil ya, diyelim öyle. On aylık artış yüzde 38’i buldu bile. Merkez Bankası tahminini hâlâ yüzde 38’de tutabilecek mi?” ifadelerini kullandı.
Aktaş, “Enflasyonda oranlar ve paylar bazen belli çerçevede tekrar eder. Örneğin ilk üç çeyrek-son çeyrek kıyaslaması bize bir şeyler söyler. Ancak bu değerlendirme bu kez çok geri giderek yapılamaz, çünkü geçmişte son çeyrek artışı yıllıkta görece çok pay alırdı. Oysa bu yıl kör topal da olsa ilerleyen bir politika var.” değerlendirmesinde bulundu.
Alaattin Aktaş’ın son çeyrekte aylık artışlar ve yıllık oranlara dair öngörülerde bulundu:
Aylık 1.5 artışta yıllık 42.1, aylık 2.0 artışta yıllık 44.2, aylık 2.5 artışta yıllık 46.3, aylık 3.0 artışta yıllık 48.5 olabileceğini belirtti.
MERKEZ BANKASI FAİZ İNDİRİM TAHMİNİ
Alaattin Aktaş, Merkez Bankası’nın faiz indirimine gidebileceği tarihe ilişkin öngörüsünü paylaştı. Aktaş, Merkez Bankası’nın aylardır faiz indirim için adeta haykırdığını söyledi.
Aktaş Merkez Bankası’nın “Aylık enflasyonda belirgin ve kalıcı bir düşüş olmadan faiz indirimi beklemeyin.” ifadelerini dile getirdi.
Aktaş, Ekim ayının verileri açıklandı ve diyelim yüzde 1.5 düzeyinde bir oran geldi. Güzel, tahminle uyumlu. İyi de bir ay için tahmin düzeyinde gelen orana bakılarak “Tamam, enflasyonda belirgin ve kalıcı bir düşüş başladı” denilebilir ve kasım ayı PPK toplantısında faiz indirimine gidilebilir mi? Tabii ki hayır!” değerlendirmesinde bulundu.
Aktaş, “Yani, faiz indirimini bu yıl için unutup 2025’e baksak iyi olacak...” dedi.
