AKP ve MHP’nin TBMM’ye sunduğu seçim yasası önerisinde milletvekili dağılımında ittifak etkisinin sıfırlanmasını öngören düzenleme, yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi.
2018’DE UYGULANDI
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçişin ardından 2018’de, siyasi partilerin genel seçimlerde ittifak yapabilmelerine olanak tanıyan yasa teklifi, TBMM’de AKP ve MHP’nin oylarıyla kabul edilmişti. Bu teklife göre siyasi partilerin, kendi aday listeleri ve parti amblemleriyle birlikte ittifak yapabilecekleri gibi “kendi amblemlerinde ortak aday listesiyle ya da bir parti diğer bir partinin listesinde seçime girebilmeleri” koşulu getirilmişti.
‘ARTIK OY’ UNUTULDU
Düzenlemeyle seçmenler, 2018’deki seçimlerde yalnızca bir partiye değil, aynı zamanda pusulada yer alan ittifaklara da oy verebilmişti. Yüksek Seçim Kurulu da yasa kapsamında yayımladığı genelgede, “evet” ya da “tercih” yazılı mührün “bir siyasi partiye ayrılan alana, hem bir siyasi partiye hem de o partinin içinde bulunduğu ittifakın adının yazdığı kısma basılması halinde” oyları “geçerli” kabul etmişti. Bu oylar da “ittifak oyları” olarak sayılmıştı.
Cumhuriyet’ten Selda Güneysu’nun haberine göre, ancak AKP ve MHP’nin TBMM’ye sunduğu yasa teklifinde, “artık oy avantajı” kalkıyor. Teklif kapsamında, bir partinin bir seçim bölgesinde milletvekili çıkarabilmesi, “o siyasi partinin seçim çevresinde aldığı oy oranının D’Hondt sistemiyle hesaplanması” şartına bağlanıyor.
GEÇERSİZ SAYILACAK
Yeni teklifteki bu madde “ittifak kapsamında daha önce değerlendirmeye alınan artık oyları geçersiz kılacağından” yeni tartışmaları da beraberinde getirdi. Teklifin yasalaşması durumunda “bir seçmenin ittifak alanına bastığı mühürle” oylar “geçersiz” sayılabilecek. Bir seçmenin bir ittifakın adının yazdığı bölüme “taşacak şekilde siyasi partiye ayrılan alana bastığı” oylar da “geçersiz” hale gelebilecek.
İKTİDAR CEPHESİ NE DİYOR?
Bu durum iktidarda da “tartışmalara” neden oldu. İktidar cephesi, 2018 yılındaki seçimlerde, seçmenlerin bir kısmının “Nasılsa iki parti de ittifakta” diyerek “evet” ya da “tercih” yazılı mührü, “ittifak adının yazılı olduğu alana bastığına” dikkat çekiyor. Bu oyların da 2018’de “geçerli” sayıldığı belirtilirken getirilen teklifte artık “ittifak alanı içine basılan oyların geçerli olup olmayacağı, geçerli sayıldığı takdirde hangi partiye oy olarak yazılıp yazılmayacağının da tartışmalı hale geleceğine” işaret ediliyor. Üstelik bu oyların nasıl geçerli ya da geçersiz sayılacağına ilişkin YSK’nin “karar vermesinin de önünün kapanacağına” işaret ediliyor.
