Kayseri Şehir Hastanesi'nde 1 Aralık Dünya AIDS Günü dolayısıyla düzenlenen programda konuşan Toker, virüsün 1980 yılında tanımlandığını belirtti. "Bağışıklık sistemini baskılayarak tedavi alınmadığında ilerleyen ciddi enfeksiyon tablolarıyla AIDS'e ilerler. Dünya çapında tanımlandığı günden itibaren 88 milyon kişinin HIV ile enfekte olduğu, bunların 42 milyonunun HIV ilişkili nedenlerden kaybedildiği biliniyor. Gelişmekte olan tedavi seçenekleri ve farkındalıkla dünya genelinde vakalar azalıyor, ancak tedaviye ulaşamayan ve farkındalığı düşük olan ülkelerde yeni vaka sayıları hızla artıyor. Ülkemizde de HIV tanısı alan hasta sayısı gün geçtikçe artıyor. Sağlık Bakanlığının verilerine göre ülkemizde HIV ile yaşayan 45 bin birey var. Özellikle son dönemlerde 25-35 yaş arası grupta yeni tanı oranı çok yüksek. Ayrıca 15-19 yaş grubunda da ciddi bir artış var. Bu, gençlerimizin sağlıklı cinsel yaşam bilgisi edinememesi veya madde kullanımındaki artışla açıklanabilir. Tedaviler başarılı olsa da dünya genelinde her dakikada 1 kişi HIV'e bağlı nedenlerden hayatını kaybediyor. Önemli olan, hastalıktan korkmak veya çekinmek değil; nasıl bulaştığını ve nasıl önlem alınacağını bilmektir."
"HIV dokunmakla, sarılmakla, sosyal ilişkilerle, aynı ortamda bulunmakla ve solunum yoluyla bulaşmaz" diyen Toker, "HIV kan ve doku sıvılarıyla bulaşan, özellikle korunmasız cinsel temasla bulaşma oranı yüksek bir virüstür. Aynı zamanda steril olmayan şartlarda yapılan piercing ve dövme gibi uygulamalarla da bulaşabilir. HIV'in nasıl bulaşmadığını bilmek de önemlidir. HIV dokunmakla, sarılmakla, sosyal ilişkilerle, aynı ortamda bulunmakla ve solunum yoluyla bulaşmaz. Ortak tuvalet veya havuz kullanımı ya da sivrisinek ısırması HIV'in bulaşmasına neden olmaz. HIV bulaştığında kişiler birkaç hafta içinde ateş, döküntü, boyunda ağrılı bezeler gibi belirtiler gösterebilir. Ancak şüphelenip test yaptırmazlarsa belirtiler tamamen kaybolur ve yıllarca hiçbir belirti göstermeden HIV virüsü kişinin vücudunda çoğalarak bağışıklık sistemini etkilemeye devam eder. Uzun zaman sonra kişinin bağışıklık sistemi baskılandığı için zatürre veya normal yetişkinlerde görünmeyen enfeksiyonlarla bize başvurabilirler. HIV'in etkin tedavileri mevcut, ancak önemli olan kişinin farkında olup şüpheli bir temas olduğunda test yaptırmasıdır" dedi.
Toker, "Düzenli kontroller ve tedavi altında olduğunda kişinin viral yükü tespit edilemez hale geldiğinde artık bulaştırmaz olarak kabul ediliyor. Bu testleri aile hekimlikleri dahil tüm sağlık kuruluşlarında ücretsiz olarak yaptırabilirler. Tanı alındığında düzenli kontroller ve tedavi altında viral yük tespit edilemez hale geldiğinde artık bulaştırmaz olarak kabul ediliyor. Bu kişiler evlenebilir, sağlıklı çocuk sahibi olabilir ve HIV virüsü taşımayan kişiler gibi uzun bir ömür sürebilirler. Amacımız, toplumumuzu farkındalığa sevk etmek, şüpheli bir durumda test yaptırmalarını sağlamak ve HIV ile yaşayan bireylerin toplumdan ayrıştırılmamasını sağlamaktır" şeklinde konuştu.
SAĞLIK ÇALIŞANLARINA ÖNERİLER
Sağlık çalışanlarının bulaşıcı hastalığı olan hastalara hizmet verirken nelere dikkat etmesi gerektiğini anlatan Toker, "Sağlık çalışanlarının bulaşıcı hastalığı olan hastalara bakım vermesi büyük kaygı yaratabilir. Herkesin bulaşıcı hastalığı varmış gibi sağlık hizmeti verirken dikkatli olmalıyız. HIV hastalarında kan yoluyla bulaş riski olduğu için hemşireler kan alırken tedirgin olabilir. Normal insanlara yaklaştığımız gibi sadece koruyucu eldiven kullanmak ve dikkatli bir şekilde kan alma yolunu açmak yeterlidir. En büyük yaralanmalar enjektör kapağını kapatırken meydana gelir. Kapağı elimize almadan bulunduğu yerde kapatmak faydalıdır. Hastanın dışkısı, idrarı ve kusması gibi durumlarda mutlaka eldiven kullanmalıyız. Hasta ile temas olduğunda temas edilen bölgeyi tahriş etmeden yıkayıp dezenfekte etmeliyiz. Hastanın bilgilerine erişmek ve bulaşıcı hastalığını bilmek önemlidir" dedi.
