Kozan ve çevresi Kafkasya’da savaşmış kamalı, çifte tabancalı Ermenilerle doldu
19 Ağustos 1920’de, Fransızlar’ın, Oba’ya düzenlediği taarruzda, Solcenah Müfreze Komutanı Pöçük Mehmet yaralandı, yardımcısı Köşker Duran ise öldürüldü. 1. Bölük Komutanı Muzaffer (Ramazanoğlu) ile 200 er de esir düştüler. Önce Adana’ya, daha sonra Mersin’e gönderilen bu esirler açlıkla, dayakla ve çeşitli işkencelerle cezalandırıldılar. 25 Ağustos 1920’de, Ermeni Fedâileri (kamavurlarla) Yüreğir Ovası’nda bir tarama harekâtına girişen Fransızlar’ın, Taşçı Köyü’nde Millî Kuvvetlere verdirdiği kayıplar hakkında bir rakam verilmemiştir.
13-26 Eylûl 1920 tarihleri arasındaki, İkinci Kurttepe taarruzunda, Şarıklı Köyü’nü bombardımana tutan Fransız uçakları 2 kadın ve bir çocuğu yaraladılar. Millî Kuvvetlerden ise 7 eri öldürüp, 12 eri de yaraladılar.
Fransızlar, Ekim 1920’de, Millî Kuvvetlere karşı giriştikleri bir genel taarruzda, 18-19 Ekimde Kızılkaş Köyü’nü yaktılar. 18 Ekim 1920 akşamı 4 Fransız uçağı Millî Kuvvetler mevzilerini bombardımana tuttu. Millî Kuvvetlerden bir bölük er silâhlarını bırakarak Fransızlara teslim odular. 23 Ekim 1920’de Ziyarettepe’de Millî Kuvvetlere taarruz eden Fransız Komutanı Gracy kuvvetleri, birkaç Türk erini öldürdüler, birkaç eri de esir aldılar. 20-24 Kasım 1920’de, Fransızlar, Fadıl Savaşı’nda, Millî Kuvvetlerden 25 Türk erini öldürdüler, 40 er yaralandı.
5- Adana ve Çevresi’nde 1921 Yılı Ermeni-Fransız
Zulüm ve Cinayetleri:
Fransız ve İngiliz desteği sonucu şımaran Ermeniler’in zulüm ve cinayetleri Adana Vilâyet Merkezi ve yakın çevresi ile sınırlı kalmadı. Sancaklar ve bunlara bağlı yerlerde de kendini gösterdi. Şimdi bu sancaklardaki olaylara bakalım.
6- Kozan Sancağı’nda Ermeni-Fransız Zulüm ve Cinayetleri:
a- Kozan’da 1919 Yılı Ermeni-Fransız Zulüm ve Cinayetleri:
Fransız Yüzbaşısı Taillardat, 8 Mart 1919 Cuma günü yardımcısı Üsteğmen Suby ile Kozan’a geldi. Ermeniler, Taillardat’yı, Fransız ve Ermeni bayrakları ile süsledikleri bir zafer takının altından geçirerek, Mutasarrıflık Makamı’na götürdüler. Burada yaptığı konuşmada: "Allenby ve orduları küçük bir davet ve işaretimize hazırdır", diyen Taillardat, Türkler’i tehdit ederek sindirmeye çalıştı. Etnik ayrılıkları körükledi. 1918 yılı Aralık ayı ortasından itibaren, Adana Vilâyeti’nin diğer yerleri gibi, Kozan ve çevresi de beyaz kalpaklı, kamalı, çifte tabancalı ve bir çoğu Kafkasya’da Çar ordusunda savaşmış Antranik çetesinden veya çeşitli anarşist Ermeni cemiyetleri üyesi kimselerle, Amerika ve Bulgaristan’dan getirtilen (veya gelen) Ermenilerle doldu. Bu Ermeniler, yakmayı, yıkmayı ve yöre halkını öldürmeyi bir yaşam biçimi olarak benimseyen birer insan kasabı idiler. Bunların Brèmond ile diğer işgal komutanları tarafından polis ve jandarma olarak görevlendirilmesi Türk halkın tepkisine neden oluyordu. Çünkü, bu Ermeniler, giyindikleri üniformayla kendilerini Fransız subayları olarak tanıtıyorlardı. (Devam edecek)
