Geçen yılın başından beri Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş devam ederken, Türkiye ile ABD arasındaki iplerin gerilmesine sebep olacak bir gelişme yaşandı.
Wall Street Journal, Batı ülkelerinin Rusya’ya yönelik yaptırımlarına uymayan Türkiye ile ABD arasında bir anlaşmazlığın yaşanabileceğini duyurdu.
Gazete, ABD’nin yaptırım uyguladığı bazı Rus şileplerinin Türkiye’deki limanlara 100’den fazla kez demirlediğini iddia etti. Gazete, “Gemilerin Türkiye’deki limanlara yanaşması, ABD ile NATO üyesi Türkiye arasındaki ilişkilerin gerilmesine sebep olabilir” yorumunu yaptı. Haberde, “ABD’nin yaptırım uyguladığı ve silah ve diğer mühimmat ve ekipman taşıyan Rus kargo gemileri Ukrayna savaşı başladığından beri sık sık Türk limanlarıyla iletişime geçiyor. Bu durum ABD ile NATO’da Kremlin’e yaptırım uygulamayan tek ülke olan Türkiye arasında gerilim yaratabilir” denildi.
Wall Street Journal’ın ele geçirdiği kayıtlara göre Rusya’nın yaptırım uygulanan yük gemileri ve şilepleri Mayıs 2022’den beri 100’den fazla kez limanlarda durmuş. Bu ziyaretlerin son haftalarda da devam ettiği kaydedildi.
“ERDOĞAN BU DURUMU KULLANIYOR”
Bazı gemilerin tamir edildiğini ve bazılarının da ABD’nin yaptırımları dolayısıyla yasak olan hizmetler verdiği belirtilirken, “Bu durum Washington’ın Rusya’nın yaptırımlarını delmeye yardım eden Türk işletmelere yaptırım riskini de artırıyor” yorumuna yer verdi. Gazeteye konuşan ABD Hazine Bakanlığı’ndan kıdemli bir yetkili, “Rusya, savaş mücadelesinde ihtiyaç duyduğu materyalleri almak için her fırsatı değerlendiriyor” dedi.
ABD’nin Türkiye’ye Rusya’ya askeri tedarik zincirini koparması için baskı yaptığını hatırlatan gazete, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bölgedeki bu durumu kullanarak Rusya ile ticarete devam ettiğini ve aynı zamanda Ukrayna ile tahıl anlaşmasında da arabuluculuk yaptığını vurguladı. Wall Street Journal’daki haberde zamanlamanın kritik olduğuna dikkat çekildi. “ABD’nin Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine yeşil ışık yapması karşılığında 20 milyar dolarlık yeni F-16 savaş uçaklarının satışına onay vermesi bekleniyor” yorumu yapıldı.
Yaptırım uygulanan Rus gemilerinin Karadeniz, Akdeniz ve Marmara Denizi’ndeki limanlarda durduğu ve bunların bazılarının Mısır, Suriye ve İran’a devam ettiğini diğerlerinin ise Türkiye-Rusya arasında gidip geldiği tespit edildi.
ABD’nin Türkiye ile Rusya arasındaki ticaretten rahatsız olduğunu aktaran Wall Street Journal muhabirleri Türk karasularına giren Rus gemilerinin Rusya Savunma Bakanlığı’yla anlaşmalı olan özel şirketlere ait olduğunu da yazdı.
ÇOK KEZ DURMUŞ
Port Olya-1 isimli geminin geçen yıl Türkiye’de görüldüğünü aktaran Wall Street Journal, Port Olya-2 isimli geminin de geçen yıl en az 3 kez Türkiye’ye geldiğini belirtti. Yaptırım uygulanan Northern Shipping Company’e ait bazı gemilerin de düzinelerce kez Türkiye’de durduğu aktarıldı.
Aynı şirkete ait Mikhail Lomonosov isimli bir şilebin de Samsun’daki limana 14 ayrı ziyaret düzenlediği belirtildi. Türkiye’de yapılan cumhurbaşkanı seçimlerinden sonra da en azından dört yaptırım uygulanan Rus gemisinin Türk limanlarıyla iletişime geçtiği belirtildi. Inzhener Trubin isimli geminin iki farklı noktada İskenderun ve Tuzla’da durduğu aktarıldı.
