Obama yönetiminin özellikle ikinci döneminde, başta Orta Doğu olmak üzere ABD'nin dünya üzerindeki etkinliğinin sorgulamaya başlanmasıyla Cumhuriyetçilerin başkanlık seçiminde hamle yaparak seçimi kazandığı değerlendirilmektedir. Ancak yeni başkan Trump'ın da iç kamuoyunda fazla kabul görmediği ve gittikçe itibar kaybettiği anlaşılmaktadır. Bu durumun ABD'yi yeni arayışlara yönelttiği düşünülmektedir.
ABD Suriye'ye Tomahawk füzeleri attı
ABD, Suriye rejim güçlerinin, çocukların da içinde olduğu 100'e yakın insanın ölümüne sebep olan hava saldırısında kimyasal silah kullandığı gerekçesiyle, bu uçakların bulunduğu üslere, Akdeniz de konuşlu gemilerden fırlattığı 59 Tomahawk füzesiyle müdahale etmiştir.
ABD'nin bu müdahaleyi, olayın meydana gelmesinden hemen sonra, başkan tarafından yapılan bir açıklamayı müteakip süratle gerçekleştirmesinin, Suriye rejimini kimyasal silah kullanması nedeniyle cezalandırmasının ötesinde bir amaçla yaptığı kıymetlendirilmektedir. Hatta bunun bir değil, birkaç amaç taşıdığı da söylenebilir.
Bu kapsamda, Suriye üzerinde kendi etkinliğinin azaldığı, Rusya'nın ise daha çok etkinlik sağladığı bir dönemde, Rusya'nın doğrudan bir müdahaleyi göze alamayacağını da hesaplayıp, askeri gücünü kullanarak güç gösterisinde bulunduğu değerlendirilmektedir.
Bir diğer amacın, Trump'ın iç kamuoyu nezdinde iyi olmayan imajını düzelterek kendisine güven duyulmasını sağlamak olduğu düşünülmektedir.
Ayrıca bu müdahaleyi hiçbir uluslararası kuruluşa, hatta müttefiklerine bile danışmadan yapmasını da, dünya lideri edasıyla, kararlarını tek başına alabileceğini ispatlamaya yönelik olduğu söylenebilir.
Suriye'nin kimyasal silah kullandığı tam olarak netleşmeden, kısa zaman içinde müdahalede bulunmasını, önüne çıkan fırsatı kaçırmak istememesine bağlamak da mümkündür.
Hedef alınan güçlerin de, başta Rusya ve Çin olmak üzere tüm bölge ülkeleriyle, son zamanlardaki tehdit içeren davranışları nedeniyle, dolaylı olarak Kuzey Kore olduğu ifade edilebilir.
ABD Afganistan'da MOAB bombası kullandı
Suriye'de cereyan eden bu olaydan kısa bir müddet sonra, IŞİD'le mücadele kapsamında Afganistan'da da çok özel bir bomba kullanarak, IŞİD'le mücadelenin ötesinde, yukarıda belirtilen amaçları güçlendirmeye çalıştığı anlaşılmaktadır.
ABD'nin Afganistan'da kullandığı bomba, bütün bombaların anası (Mother Of All Bombs) olarak adlandırılan MOAB bombasıdır. Bunun nükleer silah olmayan, 10 ton civarında, en güçlü konvansiyonel bomba olduğu, ABD'nin elinde her biri 16 milyon dolar değerinde 20 adet bulunduğu söylenmektedir.
Bu bombayla 38 IŞİD'linin öldüğü ifade edilmektedir. Ancak bu güçte bir bombanın, Rusya ve Çin'in yanı başında ve özellikle Kuzey Kore'nin güç gösterisi yapmayı artırdığı bir dönemde kullanılması, bu ülkelere mesaj olarak anlaşılmaktadır.
Trump'ın dış politikası anlaşılamadı
Başkan olmadan önceki beyanları ve temasları dikkate alınarak, Rusya'yla iyi ilişkiler içinde olacağı, Çin'i baskılayacağı düşünülen Trump'ın, iktidar olduktan sonraki davranış ve söylemlerinde bunun oldukça tersi politikalar sergilediği görülmektedir.
Rusya'yla güç mücadelesine girerken, Kuzey Kore üzerinde etki yaratacağı düşüncesiyle, Çin ile iş birliği yapabildiği konuşulmaktadır.
Türkiye'yle bölgede iş birliği yapacağının söylenmesi, PYD politikasında da değişikliğe gidebileceği ümidi yaratmıştır.
Ancak Trump'ın iç ve dış politikalardaki zikzaklarının, Türkiye'yle ilişkilerde de görülebileceği hesaplanmalı, ABD devlet politikasının bölgede bir Kürt Devleti kurulması yönünde olduğu unutulmamalıdır.
Türkiye'nin önceliği kendi güvenliğidir. Bu durum, Barzani'nin Kerkük ve bağımsızlık açmazından vazgeçirilmesini, Suriye'nin kuzeyinde bir Kürt siyasi yapısı oluşumunun engellenmesini, Ege'de anlaşmalara riayet edilmesini, haklarımızın geri alınması ve korunmasını, Kıbrıs'ta geri adım atılmamasını ve Doğu Akdeniz'deki alaka ve menfaatlerimizin devam ettirilmesini gerektirir. Olaylara şüpheyle yaklaşılmalı, temkinli ve tedbirli olunmalıdır.
