Kayseri'de Yamula Barajı etekleri ile Barsama bölgesinde bulunan yaklaşık 7,5 milyon yıl öncesine ait gergedan, fil, mamut, zürafa ve bovit fosilleri, Kayseri Bilim Merkezindeki laboratuvarda büyük bir titizlikle temizlenerek sergiye hazırlanıyor.
Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle Hacı Bayram Veli Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okşan Başoğlu başkanlığında yürütülen kazılarda Yamula Barajı etekleri ile Barsama bölgesinden çıkarılan fosiller, titiz bir işçilikten geçiyor.
Bütünlüğünün bozulmaması ve zarar görmemesi için üzeri tuvalet kağıdıyla yalıtılıp alçılı bezle kaplanarak metal desteklerle korunaklı hale getirilen ve bu sayede güvenli şekilde Kayseri Bilim Merkezine nakledilen fosillerin, laboratuvarda havayla teması sağlanıyor.
Fosiller, laboratuvar ortamında adeta iğneyle kuyu kazır gibi temizlenerek güçlendiriliyor.
Uzman antropolog Ömer Dağ, yaptıkları işin zaman ve hassasiyet gerektirdiğini söyledi. Fosillere zarar vermemek için çalışmalarını çok dikkatli ve yavaş ilerlettiklerini belirten Dağ, "Burada 3 toynaklı at, zürafa, fil, boş boynuzlu dediğimiz keçigil grubundan bovit ve gergedan örneklerine rastladık. 5-6 tür saptadık. Fosilleri ilk bulduğumuzda kiminin korunma durumu iyi, kiminin korunma durumu kötü oluyor. Onları bu ortama taşırken alçı ceket dediğimiz yöntemi kullanıyoruz." diye konuştu.
Fosiller Paleontoloji Müzesinde sergilenecek
Dağ, alınan önlemlerin fosillerin korunması için çok önemli olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Fosilin tanımlanmasında, eksik parçasının giderilmesinde çok zaman harcanıyor. Hortumlu gruba ait dediğimiz filimiz devasa bir örnek. Büyüklük açısından zamanın ve türünün dikkati çeken bir örneğidir. Yine büyüklük açısından zürafamız da var. Bunlar çalışmalar için süreç gerektiren büyük örneklerimiz. Biz de bunları yavaş yavaş açıp, yavaş yavaş güçlendirerek sergilenecek duruma getiriyoruz. İlk olarak alçı ceketi yavaş yavaş açıyoruz. Fosile zarar vermeden kesici aletler de kullanıyoruz. Daha sonra havalı kompresörlerle özel uçlu kalemlerle üzerindeki sedimanları (tortu) alıyoruz. Kemikleri gördüğümüzde paraloid (koruyucu) ve asetonu karıştırıp oluşturduğumuz özel yapıştırıcıyı temizlediğimiz yerlere sıkıyoruz. Bu da fosilimizi güçlendirmede bize çok yardımcı oluyor."
Bazı hassas noktalarda dişçi aletleri bile kullandıklarını ifade eden Dağ, büyük bir çalışma sürecinden geçen fosillerin sergilenecek duruma getirildiğini anlattı. Dağ, "Yaklaşık 290 civarında fosilimiz var. Bunlardan da büyük olan yaklaşık 30 fosili temizleyerek sergilik duruma getirdik. Buradaki fosiller temizlenip depolara kaldırılmayacak. Kayseri Büyükşehir Belediyesi bir paleontoloji müzesi açmayı planlıyor. Bunlar da o müzede sergilenecek." ifadelerini kullandı.
