Türkiye''nin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi''ndeki (AİHM) ihlal davalarını azaltmak amacıyla 23 Eylül 2012''de getirdiği Anayasa Mahkemesi''ne bireysel başvuru hakkı, aralarında ünlülerin, siyasetçilerin, kadınların ve çalışanların da bulunduğu 450 binden fazla kişinin "umudu" oldu.
Şu ana kadar 450 binden fazla kişinin kullandığı bireysel başvuru hakkından şu ana dek 123 bini kişi henüz bir yanıt alabilmiş değil.
EN FAZLA BAŞVURU 2016 YILINDA GERÇEKLEŞTİ
Uygulamanın başladığı 2012''de başvuru sayısı 1342 olarak kayıtlara geçti. Sonraki süreçte ise başvuru sayısında büyük bir artış görüldü. Bu sayı 2013''te 9 bin 897, 2014''te 20 bin 578, 2015''te 20 bin 376 oldu.
Anayasa Mahkemesi''ne en yüksek başvuru sayısı 80 bin 756 ile 2016''da gerçekleşti. Bu sayı 2017''de yarı yarıya azalarak 40 bin 530 olarak belirlendi. 2018''de ise başvuru sayısı 38 bin 186''ya düştü, 2019''da 42 bin 971 olan bireysel başvuru sayısı 2020''de 40 bin 402, 2021''de 66 bin 121, bu yılın ilk 6 ayında ise 67 bin 395 olarak kayıtlara geçti.
123 BİN BAŞVURU BEKLİYOR
Bugüne kadar aralarında ünlülerin, siyasetçilerin, işçilerin ve emeklilerin de olduğu binlerce kişinin çeşitli iddialarla bireysel başvuru yaptığı Yüksek Mahkeme, bunların 327 binini karara bağladı. Mahkemede karar bekleyen yaklaşık 123 bin bireysel başvuru bulunuyor.
İHLAL KARARLARININ YÜZDE 70’İ “ADİL YARGILANMA HAKKININ İHLALİ” İLE İLGİLİ
Sonuçlandırılan başvurulardan yaklaşık 30 bininde ihlal kararı veren Yüksek Mahkeme''nin bu hükümlerinin yüzde 70''ini ise "adil yargılanma hakkının ihlali" oluşturdu.
Dikkat çeken kararlar şöyle:
- Anayasa Mahkemesi, Batman Hasankeyf''te baraj yapımı nedeniyle evlerin yeni yerleşim alanına taşınması projesinden bekar olduğu gerekçesiyle yararlandırılmayan kişinin bireysel başvurusunda da hak ihlali sonucuna vardı. Kararda, kişinin medeni hali nedeniyle ayrımcılık yasağının ihlal edildiği belirtildi.
- Bir başka başvuruda ise tapulu olmasına rağmen orman sınırları içinde kaldığı gerekçesiyle sahipleri tarafından kullanılamayan araziye ilişkin yapılan bireysel başvuruda mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar verildi.
- Yüksek Mahkeme, belediye çalışanının parmak izi ile mesai takibinin yapılmasına ilişkin başvurusunda da özel hayata saygı hakkı kapsamında kişisel verilerin korunmasını isteme hakkının ihlal edildiğini kararlaştırdı.
