Yapay zeka ve vatandaş bilimiyle desteklenen çalışma, 26 milyon galaksi tespit etti; en uzağı 10,5 milyar ışık yılı mesafede.
Karanlık madde ve enerjinin sırlarını çözmeyi hedefleyen Öklid, altı yılda 1,5 milyar galaksi verisiyle kozmik bir atlas oluşturacak. ESA, evrenin yapısını aydınlatıyor.
ÖKLİD GÖREVİ: 380 BİN GALAKSİ KATALOĞA ALINDI
19 Mart 2025’te Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Öklid görevi, ilk veri grubunu yayımladı. Bu verilerde, 380 bin galaksi ile 500 kütleçekimsel mercek adayı yer alıyor.
Söz konusu katalog, gökyüzünün geniş bir kısmını kapsayan mozaik veri setleriyle oluşturuldu. Ayrıca, yapay zeka ve gönüllü vatandaş bilimcilerin iş birliği sayesinde galaksilerin detaylı sınıflandırılması sağlandı.
ESA Bilim Direktörü Prof. Carole Mundell, "Öklid, görünmez kozmik güçleri inceleyerek evrenimizin tarihine ışık tutuyor" ifadelerini kullandı.
Görev, galaksilerin şekillerini ve dağılımlarını yüksek çözünürlükte görüntülemeyi hedefliyor. Bu çalışmalar, evrenin %95’ini oluşturan karanlık madde ve karanlık enerjiyi anlamaya yönelik önemli bilgiler sunuyor.
Gizemli serbest gezegen! Gök biliminde yeni bir dönem
Öklid’in yalnızca bir hafta içinde üç derin gökyüzü alanında 26 milyon galaksi tespit ettiği bildiriliyor. Bunların en uzağı, tam 10,5 milyar ışık yılı mesafede.
Görev tamamlandığında, Öklid’in haritaladığı alan 14 bin kare dereceye ulaşacak ve bu, gökyüzünün üçte birini kapsayacak.
ESA'nın bilim insanlarından Valeria Pettorino, Öklid’in sağladığı verilerin galaksilerin biçimlenişinden yıldız oluşumuna kadar birçok alanda kullanılabileceğini belirtti.
Ayrıca, güçlü yapay zeka algoritmaları sayesinde veriler oldukça hızlı işlenebiliyor.
Uzaylılar burada mı yaşıyor? Yeni bir gezegen keşfedildi
İlk galaksi kataloğu, Zoobot adlı yapay zeka aracı ve gönüllü bilim insanlarının ortak çalışmasıyla hazırlandı.
ESA’nın Öklid görevi, evrenin derinliklerine dair eşsiz bir bakış açısı sunarken, karanlık madde ve enerjinin doğasını keşfetme yolunda büyük bir adım olarak değerlendiriliyor.
