2025 yılında emekli olacakların bu yıla oranla yüzde 35'e kadar daha düşük maaş alacaklarının ortayla çıkmasının ardından emekli adaylarına nefes aldıran bir gelişme oldu.
2025 yılında emekli olacakların bu yıla oranla yüzde 35'e kadar daha düşük maaş alacaklarının ortayla çıkmasının ardından emekli adaylarına nefes aldıran bir gelişme oldu.
Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın dilekçe tarihine göre ortaya çıkacak emekli aylığı düşüşünü önlemek üzere bir çalışma başlattığı belirtildi.
Emekli maaşlarının düşmemesi için binlerce kişinin bu yıl emeklilik başvuru yapmaya hazırlanması bakanlığı da harekete geçirdi.
Ahmet Kıvanç, emeklilik dilekçe tarihine göre ortaya çıkan mağduriyetin önlenmesine ilişkin başlatılan çalışmaya dair bilgileri yazısına taşıdı.
Emekli maaşları yükseltmek için prim gün sayıları artırmak için çalışmaya karar veren çalışanlar maaşlarının düşeceğini öğrenmeleri ile birlikte karar değiştirerek emekli olma yolunu tuttu. Bu durum, geçen yıl çıkartılan EYT üzerine emekli olan 2,2 milyon kişinin ardından bu yıl da çok sayıda kişinin emeklilik başvurusu yapma riskini ortaya çıkardı.
BAKANLIK ÇALIŞMA BAŞLATTI
Gelen son bilgilere göre , Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 2024'te dilekçe verenler ile 2025 yılı içinde dilekçe verenlerin emekli aylıkları arasında oluşacak yüksek farkın giderilmesi amacıyla bir dizi çalışma başlattı.
Emekli maaşlarının ne şekilde bağlanacağı 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile düzenleniyor. Yıldan yıla ortaya çıkan farkın giderilmesi için de yeni bir kanun değişikliği gerekiyor. TBMM ise 1 Ekim 2024 tarihinde yeniden açılarak çalışmalarına başlanacak. Ekim ayı ile birlikte emekli aylıkları arasında farkın nasıl kapatılacağına ilişkin çalışmanın da ayrıntıları ortaya çıkacak.
YÜZDE 30 – 35’LİK FARK NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
2024'tte SSK ve BAĞ KUR emekli maaşlarına ocak ayında yüzde 49,25, Temmuz'da ise yüzde 24,73 oranında zam yapıldı. Bu yıl Temmuz Aralık döneminde emeklilik dilekçesi verenler Ocak ve Temmuz aylarında yıllık yüzde 86,16’ya ulaşan bu maaş zamlarından yararlanıyor olacak.
Emeklilik dilekçesini 1 Ocak 2025 tarihinden sonra verenler 2024 yılında emekli aylıklarına yapılan zamlardan yararlanamıyor olacak. Onlara 2024 yılındaki tüketici fiyat enflasyonunun yüzde 100’ü ile milli gelirdeki artışın yüzde 30’u oranında artış verilecek. Bu durumda mevcut enflasyon tahminlerine göre, 1 Ocak 2025’te emeklilik başvurusu yapanların aylıklarına yüzde 86,16 oranı yerine yüzde 39,20 – yüzde 44,72 arasında değişen oranda artış eklenecek. Bu da 2024 yılında başvuru yapanlar ile 2025 yılında emeklilik başvurusu yapanların aylığı arasında yüzde 30 – 35’e varan oranda farka yol açacak.
FARKIN BİR KISMI OCAKTAKİ REFAH ZAMMINDAN KAYNAKLANIYOR
Dilekçe tarihine göre bağlanacak ilk emekli maaşları arasındaki farkın bir kısmı bu yıl Ocak enflasyonun üzerinde yapılan artıştan kaynaklanıyor. Ocak'ta SSK ve BAĞ KUR emekli maaşlarına normalde yüzde 37,57 oranında zam yapılacaktı. Memur maaş zammıyla eşitlenmesi için zam oranı yüzde 49,25’e çıkarılmıştı.
Eğer işçi emekli aylıkları ile memur emekli aylıkları eşitlenmeyip yüzde 37,57 oranındaki normal zam yapılsaydı SSK ve BAĞ-KUR emekli maaşları yapılan yıllık artış yüzde 86,16 yerine yüzde 71,59’da kalacaktı.
Bu durumda dilekçeyi 2024 yılında verenler ile 2025 yılında verenler arasındaki fark yüzde 18 –23 düzeyine indirecekti.
KARAR VERMEK İÇİN 2 AYLARI OLACAK
Emekli aylıklarının düşmemesini isteyen SSK ve BAĞ-KUR’lu emekli adaylarının dilekçelerini 31 Aralık 2024 tarihine kadar vermesi yeterli oluyor. Mutlaka bu yıl emekli olması gerekmeyenler için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın yürüttüğü çalışmanın beklenmesinde fayda olduğu belirtiliyor. Çalışmanın Meclis'in açılması ile birlikte ayrıntılarının belli olmasıyla emekli olacakların emeklilik başvurusu yapma tarihleri konusunda karar vermek için zamanları olacak.
EMEKLİ DİLEKÇE TARİHİNE GÖRE AYLIKLAR NEDEN FARKLI?
Emeklilik başvuru tarihine göre bağlanacak ilk emekli aylıklarında farklılıklar önceki senelerde de görülüyordu. Ancak, o yıllarda enflasyon artışı çok yüksek olmadığı için fark da daha az gerçekleşiyordu. Milli gelirdeki artış hızının yüksek veya düşük olması daha fazla etkili olabiliyordu.
Önceki yıllara bakıldığında Haziran sonundaki yıllık enflasyon ile Aralık ayı sonundaki yıllık enflasyon arasında 2020 yılına kadar en fazla 5 puanlık fark göze çarpıyor. 2021 yılının son çeyreğinde enflasyon aniden fırlayınca yılsonu enflasyonu, Haziran ayındaki yıllık enflasyonun 18 puan üzerinde seyretti. Bu yüzden 2022 yılının ilk yarısında emeklilik dilekçesi verenlere 2021 yılında verenlere göre daha yüksek bir maaşa bağlandı.
Ancak, 2023'te durum tam tersine döndü. 2023’ün ilk yarısında dilekçe verenler, 2022 yılında verenlere göre daha az aylık almak zorunda kaldı. Herhangi bir yasal değişiklik yapılmayacak olursa bu kez de 2025'de emeklilik dilekçesi verenler 2024 yılında verenlere göre en az yüzde 30 oranında daha düşük maaşla emekli olmuş olacak.
TÜM EMEKLİ ADAYLARINI ETKİLİYOR
Ayrıca emekli aylıkları arasında yüzde 30 – 35 arasındaki fark sadece 2025 yılında emekli olacak çalışanları değil daha sonraki yıllarda emeklilik dilekçesi verecekleri de etkiliyor.
E-Devlet’te verilen bilgilere göre şu an görünen emekli aylığı, 2024 yılında emeklilik dilekçesi verenler için geçerli. Bu bilgilere göre hesap yapanlar ise yanılıyor. Çünkü 2025 yılına gelindiğinde sistemdeki tüm emekli aylıkları yeniden hesaplanarak yüzde 30 -35 oranında düşecek. Emekliliğine 5, 10, 15 yıl bulunanların da şu an e-Devlet’te görünen emekli aylığı düşeceği için herkes bu durumdan etkilenecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın bu yıl içinde yapması beklenen düzenlemenin, emekliliğine daha uzun süre bulunan diğer kişileri de kapsaması bekleniyor.
