Sigortaya ilk giriş tarihi 8 Eylül 1999 tarihi sonrasında olanlar için kadınlarda 58 yaş, erkeklerde de 60 yaş ve 7 bin gün prim şartı aranıyor. Ancak emeklilik tarihini öne çekmek için kanunların tanıdığı bazı haklarda bulunuyor. Bu şartları bilenler yaşını beklemeden emekliye ayrılabiliyor.
Söz konusu şartları karşılayanlar daha az primle ve çok daha erken yaşta emeklilik maaşına hak kazanabiliyor.
Çalışanın SSK, BAĞ-KUR ya da Emekli Sandığı’ndan sigortalı olması da emeklilik şartlarını değiştiriyor. Ancak birden fazla kurumdan sigortası değişik tarihlerde yürüyen kişiler için hesap değişiyor. Peki emeklilik tarihini öne almak için gerekli yasal şartlar neler?
YIPRANMA PAYI VEREN MESLEKLER
Ağır işlerde çalışanlar ve madencilik, gazetecilik gibi yıpranma payı yüksek mesleklerde çalışanlar sigortalılık sürelerine belli oranda gün eklenerek ve işe giriş tarihleri geriye çekilerek emekli ediliyor.
KADIN ÇALIŞANLARA DOĞUM AVANTAJI VERİLİYOR
Kadın çalışanlar çalıştıkları süre içindeki doğum sürelerini borçlanabiliyor. Böylece sahip olunan çocuk sayısı üzerinden çalışma gün sayılarını bu günleri ekleyebiliyorlar. Bu imkan 3 çocukla sınırlandırılıyor. Yani çalıştığı süre boyunca 3 çocuk sahibi olan bir kadın çalışan çalışamadığı var sayılan 2 bin 160 gün- 6 yıllık prim satın alabiliyor.
Bu şart yaşını dolduran bir kadın çalışana 3 çocuğu bulunması durumunda 6 yıl daha erken emekli olma hakkı veriyor.
ASKERLİK BOÇLANMASI YAPILARAK EMEKLİ OLUNABİLİR
Kadınlara verilen doğum borçlanması gibi erkek çalışanlara da askerlikte geçen süreyi geriye çekerken prim kazanma imkanı tanınıyor.
Sigorta başlangıcı öncesinde yapılan askerlik borçlanması, sigorta giriş tarihini borçlanılan gün kadar geriye alabiliyor. Bu da çalışanlara ortalama 1 yıl kadar erken emekli olma şansı veriyor.
10 YIL PRİM YETİYOR
Kısmi emeklilik olarak bilinen yolda ise 15 yıl ve 3 bin 600 günü dolduranlar çalışanlar emekli olabiliyor. Yaş şartı ise yine kadınlarda 58, erkeklerde de 60 oluyor.
Söz konusu imkan sigorta girişi 9 Eylül 1999 yılı öncesinde olanlar için geçerli oluyor. Bu tarihten sonra sigortalı olan çalışanlarsa prim 4 bin 500 güne, yıl şartı da 25'e çıkıyor.
YÜZDE 60 RAPOR YETER
Çalıştıkları sırada iş yapabilme güçlerini en az yüzde 60 oranında kayıp yaşadıklarını sağlık raporu ile belgeleyenler malulen emekli olabilir. Bunun için ise en az bin 800 gün prim ödemiş olmak yeterli oluyor.
VERGİ İNDİRİMİ YAŞI KALDIRIR
Engelli çalışalar için de erken emeklilik düzenlemesi bulunuyor. Engelli çalışanlar en az yüzde 40 engellilik ile vergi indirimi almaları halinde yaşa bakılmaksızın 15 yıl ve 3 bin 600 günden başlayarak işe giriş tarihlerine göre 18 yıl, 4 bin 680 güne kadar süreyle emekli olabilir.
