KARACİĞER YAĞLANMASI NEDİR?
Diğer bir adıyla hepatik steatoz olan karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinde çok fazla yağ depolanması ve birikmesi durumudur. Normal şartlar altında karaciğerde az miktarda yağ bulunur, ancak fazlası çeşitli sağlık sorunlarına neden olur.
Karaciğerin insan vücudundaki ikinci en büyük organdır. Yiyecek ve içeceklerden gelen besinlerin işlenmesine yardımcı olur ve kandaki zararlı maddeleri süzerek kanı temizler. Ancak karaciğerde çok fazla yağ bulunması, karaciğere zarar verebilecek ve yara dokusu oluşturabilecek şekilde karaciğer iltihabına neden olabilir. Daha ağır vakalarda, bu yara dokuları karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Karaciğer yağlanması, sebebine göre iki genel türe ayrılır. Çok fazla alkol tüketen bir kişide karaciğer yağlanması geliştiğinde, alkole bağlı karaciğer yağlanması hastalığı (AFLD) olarak bilinir. Alkol kullanmayan ya da çok az alkol kullanan bireylerde gelişen karaciğer yağlanması ise alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması (NAFLD) olarak bilinir.
Daha ağır karaciğer yağlanması geçiren bazı bireylerde, karaciğer iltihabı nedeniyle ileri derecede yara dokusu oluşabilir, yani karaciğer skarlaşması gerçekleşebilir.
Karaciğer skarlaşması, aynı zamanda karaciğer fibrozu olarak isimlendirilir. Şiddetli karaciğer fibrozu gelişirse bu da siroz gibi hayati tehdit oluşturan hastalıklara yol açabilmektedir. Siroz sonucunda karaciğer yetmezliğine kadar ilerleyen olumsuz bir durum oluşur.
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasından muzdarip kişilerde de agresif bir karaciğer yağlanması hastalığı türü olan alkolsüz steatohepatit (NASH) geliştirebilir. Bu türde karaciğer dokusu üzerinde görülen hasar, ağır alkol kullanımından kaynaklanan hasara benzerlik gösterir ve yine karaciğer yetmezliğine neden olabilir.
KARACİĞER YAĞLANMASININ NEDENLERİ
-Aşırı alkol tüketimi
-Obezite
-Yüksek kan şekeri
-İnsülin direnci
-Kanda yağ düzeyinin özellikle kolesterol, trigliseridlerin yüksek olması
-Metabolik sendrom (diyabet, yüksek kan basıncı ve obezitenin birlikte olması)
-Aşırı yağlı et grupları, alkollü içecekler, sucuk, salam, sosis ve pastırma gibi şarküteri ürünleri, yağda kızartılmış yiyecekler, et suyu, tahin, kakaolu gıdalar ve yağlı sosların karaciğeri yorabileceği unutulmamalıdır.
KARACİĞER YAĞLANMASINA KARŞI NELER YAPILMALI?
-Karaciğer sağlığı için günde mutlaka 2-3 litre su içilmesi gerekir.
-Karaciğer yağlanmasına karşı günlük en az 30 dakikalık yürüyüşler yapılmalı
-Mümkünse alkol almayın kullanıyorsanız da ölçülü alkol tüketin.
-Uyuşturucudan uzak durun.
-Aşı olun. Hepatite yakalanma riskinden korunmak için hepatit A ve hepatit B aşılarını yaptırmak için doktorunuza başvurun.
-Bilinçsiz ilaç tüketiminden uzak durun. Reçeteli ve reçetesiz ilaçları sadece gerektiğinde ve yalnızca doktor tavsiyesi ile kullanın. İlaçları alkol ile karıştırmayın. Bitkisel takviyelerden, kaynağı bilinmeyen zayıflama çaylarından ve bunları ilaçlarla birlikte beraber kullanmaktan uzak durun.
-Başkalarının kanı ve vücut sıvıları ile temastan kaçının özellikle hepatit virüsünün bu şekilde bulaşabileceğini akıldan çıkartmayın.
-Sağlıklı beslenin, yemek yemeden veya yemek hazırlamadan önce ellerinizi iyice yıkayın
