Ziya Gökalp, "İktisadi Türkçülük" makalesinin bir bölümünde şöyle der:
"Eski Türkler ticarete de yabancı değildiler. İlhanlık devirlerinde, devletin en büyük gelir kaynağı Çin'den Avrupa'ya ipek götüren ve Avrupa'dan Çin'e kadife getiren ticaret kervanları idi. O zaman Çin, Hint, İran, Rusya ve Bizans arasındaki büyük ticaret yolları tümüyle Türklerin elinde idi. Mokan Han, İran'ın kuzeyinden Azerbaycan'dan ve Anadolu'dan İstanbul'a giden bir yeni ticaret yolu açmak istedi. Fakat İranlılar bu teşebbüse engel oldular. Bunun üzerine Mukan Han, ipek yolunu temin için Türk, Çin ve Bizans devletleri arasında üçlü bir antlaşma yapmaya çalıştı. Ve İran devletini ya ortadan kaldırmaya yahut milletlerarası ticaretin transit olarak memleketinden geçmesi için zorla razı etmeye teşebbüs etti.
Görülüyor ki, eski Türk ilhanlarının amacı Mançurya'dan Macaristan'a kadar uzanan büyük Turan ülkesinde yalnız politik bir güvenlik sağlamaktan ibaret değildi. Asya ve Avrupa milletleri arasında, milletlerarası bir ticaret ve mal takası örgütü yapmayı da üzerlerine almışlardı."
Evet sonraları o "İpek Yolu" önemini yitirdi. "Atatürk Ekonomi ve Milliyetçilik" adlı kitabımdan bir bölümü sunayım dikkatlerinize:
"Okyanusların aşılması ile tarihi İpek Yolu çökmüştü. Bu yol, aradan yarım milenyum geçmesine rağmen hâlâ kapalıdır. İstanbul'dan Avrupa ve ABD yoluyla Pekin'e bağlı olan dünya ekonomisinin Pekin-İstanbul ayağı kopuktur.
İpek Yolu'nun canlanması için Türkiye'nin İran ve Rusya ile çok ciddi stratejik iş birliğine girmesi şarttır.
Kapitalist dünya sistemi açısından son derece önemli olan bu kopuk halkanın birleşmesinde Batılı ülkelerin hayati çıkarı vardır, bu konuda ikna edilmeleri gerekir."
İpek yolunun yeniden canlanmakta olduğuna değgin bir ileti geldi geçtiğimiz günlerde. Sayın Furkan Lüleci yollamış.
Deniliyor ki bu iletide: "Türkiye ve Çin arasındaki ekonomik ilişkilerin yoğunlaştığı bu günlerde Çin'den birçok sektörden firma Türkiye'ye yatırımlarını da yoğunlaştırıyor."
Türk-Çin Kültür Derneği ve Ligarba Turizm'in yönetim kurulu başkanı İrfan Karslı Çin'in Türkiye yatırımları konusunda açıklamalarda bulunmuş. Bu açıklamalara göre; Çin'in yeni yatırım üssü, Türkiye... Karslı, özellikle enerji sektöründe büyük yatırımlar gerçekleştiğini söylüyor.
Ve en önemlisi; Çin son yıllarda "Kuşak ve Yol" adı verilen yeni İpek Yolu ile yatıp kalkıyor. 4 Trilyon dolarlık dev proje olan yeni ipek yolu Türkiye ile Çin arasındaki ticari ilişkilerin de merkezini teşkil ediyor. Bu projenin deniz yolu ayağı için Kumport limanının büyük hissesi Çinliler tarafından satın alındı. Ayrıca proje kapsamındaki hızlı tren yolunun orta koridoru da Türkiye'den geçiyor.
Kısa süre içinde İstanbul Üniversitesi ve Türk Çin Kültür Derneği iş birliği ile düzenlenecek olan "Kuşak ve Yol Çerçevesinde Türkiye ve Çin Arasında Yabancı Yatırımların Hukuki Rejimi" konulu bir sempozyum yapılacak.
Hadi bakalım, başarılar diliyoruz, umarız olur, gerçekleşir, Doğu Türkistan Türklerinin etnik hakları, temel insan hakları, mutlulukları da Türkiye ile Çin'in yakınlaşması ve bu konuları açık yüreklilikle konuşup anlaşmasına bağlıdır. Terörist İslamcı gruplar üretmekle ya da her gün Çin'e sövmekle kimse bir şey elde edemez...
