Sabir Askeroğlu’nun yazısını son
bölümüyle bitiriyoruz:
“21.yüzyılda çok kutupluluk stratejisi ve “küresel güçler arasında yer alma” konsepti üzerinden Avrasya Birliği inşa etmeye çalışan Rusya, batı sınırlarının istikrarı ve güvenliğinin sağlanması açısından Ukrayna’yı önemli bileşenler arasında görmektedir. Rusya kontrolündeki Ukrayna, ya da Ukrayna ile ittifak içerisine olacak Rusya’nın jeopolitik çıkarları açısından Kırım’ın Sivastopol şehrindeki deniz üssünün varlığı, bu üs üzerinden Rus donanmasının Karadeniz’de gücünün devamlılığını, Karadeniz üzerinden Rus donanmasının ve askeri gücünün Balkanlara, Akdeniz ve Orta Doğu’ya ulaşmasını sağlaması açısından stratejik öneme sahiptir. Aynı şekilde Ukrayna coğrafik konumu Rusya’nın enerji kaynaklarının uygun ve güvenilir bir şekilde Avrupa’ya transiti açısından da vazgeçilmesi zor bir ülkedir.
Ukrayna’nın AB ile değil de Rusya ile işbirliği ve uzun vadede de ittifak ilişkisi içerisine girmesi, Rusya’nın Gümrük Birliği çerçevesinde Avrasya coğrafyasında ticari bütünleşmenin sağlaması, enerji ağları üzerinden enerji alanında Ukrayna’nın Rusya’ya bağlanması Rusya Avrasya Birliğinin inşasında önemli adımlardan biri olmuş olacaktır. Bu bütünleşmeyi de güçlü orduyla desteklemeye çalışan Moskova, küresel projesi olan Avrasya Birliği üzerinden Rusya’nın küresel güçler arasında yer almasını sağlamayı amaçlamaktadır. Avrasya Birliği’nin sağlıklı bir şekilde inşa etmeye çalışan Rusya için vazgeçilmez olan Ukrayna’yı elinde tutabilmek için tüm yolları kullanacaktır.
Ukrayna’nın Avrupa Birliği ile Ortaklık ve Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmasından vazgeçmesi Kiev yönetiminin Rusya’ya ekonomik bağımlılığı nedeniyle ulusal çıkarlarına uygun bir karar olmuştur. Batı ile Rusya arasında denge kurarak hem Batı’dan hem de Rusya’dan tavizler elde etmeye çalışan Kiev yönetimi Batı’nın tepkisine neden olmuş, Ukrayna muhalefetini desteklenmesi sonucu Ukrayna’nın “iç karışıklığına” neden olmuştur. Ukrayna AB’nin ekonomik ve siyasi çıkarları açısından olduğu gibi, daha geniş anlamda ABD önderliğinde Batı’nın Rusya’ya karşı jeopolitik çıkarlar açısından önemli yere sahiptir. Aynı şekilde Rus medeniyetinin beşiği olan Ukrayna, Moskova’nın Batı’ya karşı kendisinin güvenliğini ve Avrasya Birliği’nin kurabilmesi için hayati öneme sahip olarak görmektedir. Ukrayna’nın Batı ile Rusya arasında jeopolitik rekabet alanı olması ve Rusya’nın “var olması” açısından Ukrayna üzerinde rekabetin değişik şekillerde devam edeceği anlamına gelmektedir. Bu durumda Rusya Ukrayna’nın ihtiyacı olan ucuz doğal gaz alımını sağlayarak ve sanayi alanında gereken desteği vererek kendi safına çekmeye çalışacağı gibi, Ukrayna ekonomisini zarara uğratacak yaptırımları gündeme getirerek kendisinden kopmasını engellemeye çalışacaktır. Batı ise Ukrayna muhalefeti üzerinden Kiev yönetimine baskılar yaparak etkilemeye çalışacaktır. Ukrayna’nın ekonomik ve siyasi anlamda zayıf olması, büyük güçlere olan bağımlılığının da devam etmesi, Ukrayna üzerinde Rusya-Batı çekişmesinin devam etmesine neden olacaktır.”
Askeroğlu, bu makaleyi 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü sitesinde yayınladığından bu yana gelişen olaylar kendisini doğruluyor.
