2012 yılı Türkiye'nin, başta hukukun üstünlüğünde, demokraside, insan haklarında, iç siyasette, dış politikada ve ekonomide geriye gidiş için milat yılı oldu.
1- Dünya Adalet Projesi (The World Justice Project- WJP) göre, Dünya Hukukun Üstünlüğü Küresel Endeksinde Türkiye 2014 yılında dünyada endekse giren 99 ülke içinde 59. sıradaydı. Yani endekse giren ülkelerin yarısından daha iyi durumda idi. 2016 yılında ise 113 ülke arasında sona yaklaştı ve 99. sıraya geriledi.
2- Freedom House 2017 raporunda, 2016 yılı içinde Dünyada bir milyondan daha fazla nüfusa sahip ülkelerde insan hakları ve demokratik özgürlükler açısından toplam puan olarak en fazla kazanan ve kaybeden ülkeler tespit ediliyor. Türkiye bu endekste 2016 yılında 15 puan geri düşerek dünyanın en fazla kaybeden ülkesi oldu.
3- 2012 yılında Avrupa yolu açıktı, bugün kapandı.
4- Dünya Bankası'nın "2012 Küresel Ekonomik Görünüm Raporu"nda, ''Türkiye'nin kısa vadeli borcu da, döviz rezervlerinin yüzde 80'ine ulaştı. Bu durum Türkiye'yi gelişmekte olan ülkelerin en kırılgan ülkesi haline getiriyor" denildi.
Morgan Stanley'in 2013 yılında bir ekonomi raporunda; Hindistan, Brezilya, Endonezya, Türkiye ve Güney Afrika kırılgan beşli olarak yer aldı.
Oxford Economics bu sene Şubat ayında, dünyada gelişen 13 piyasa ekonomisi içinde Türkiye'yi en kırılgan ülke olarak ilan etti.
Nihayet, Birleşmiş Milletler araştırmasında, Türkiye dünyanın en kırılgan ülkesi olarak ilan edildi.
5- Dahası Birleşmiş Milletler'in Dünya Ekonomik Durum ve Beklentiler 2016 (World Economic Situation and Prospects 2016) raporunda Türkiye'de işsizliğin artacağı vurgulandı.
Ekonomik, siyasi ve sosyal alanda geriye düşme, tüketicinin de moralini bozdu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) içinde bulunduğumuz 2017 Ekim ayı Tüketici Güven Endeksi'ni açıkladı. Endeks değeri bir önceki aya göre yüzde 2 ve 2016 yılının aynı ayına göre ise yüzde 9.05 oranında azalarak, 63.7 seviyesine indi.
2012 yılı tüketici moralinde de milat yılı oldu. 2013'den beri tüketici güven endeksi düşüyor. (Aşağıdaki grafik.)
************************
GRAFİK VAR
*************************
Öte yandan Tüketici Güven Endeksinde soru bazında endekslere göre tüketici;
* Yıllar itibariyle bakarsak, 2016 yılı dışında genel olarak genel ekonomik durumun giderek kötüleştiğini beyan etmiştir.
* Yine hanenin mali durumunun kötüleştiğini açıklamıştır.
* Tüketici iş bulma umudunun azaldığını söylemiştir.
* Ailenin konut alma veya yaptırma beklentisinin de yine azaldığını belirtmiştir. (Aşağıdaki tablo.)
********************************************************
Ekim Aylarında Tüketici Güven Endeksi ve Alt Kalemleri
----------------------------------------------------------------------------------------------
2010 2016 2017
---------- ---------- -----------
Tüketici Güven Endeksi 89.02 74.0 67.3
Genel Ekonomik Durum 87.70 97.0 86.1
Hanenin Mali Durumu 82.58 77.8 75.0
İş Bulma Olanağı +
İşsiz Sayısı Beklentisi 88.97 77.2 70.9
Ailenin Konut Edinme Durumu 8.64 9.3 7.5
***************************************************************
Bu tabloyu iktidar ve muhalefet göremez ise, iş işten geçebilir. Özellikle siyasi iktidarın popülizmle ve hamasetle bu tabloyu örtbas etmesi mümkün değildir.
