Sendikalaşma sabote edildi
Önceki günkü yazımının içerisinde, enflasyonun çalışanların reel gelirini düşürdüğünü söylemiştim. Bir okurum, “Geçen yıl memur sendikası, hükümet ile yaptığı anlaşmada memur emeklilerini enflasyona ezdirdi. Emekliler sahipsiz kaldı” diye bir yorum yapmış.
Son otuz senedir gelen her hükümet hakim olacağı, kullanacağı bir sendikacılık sistemi istedi.1980 sonrası ve küreselleşme sürecinde sendikalar bölündü. Sendikaların gücü azaldı. O kadar ki her partinin, her ideolojinin bir sendikası oldu.
Memur sendikaları da aynı şekilde parçalandı. İşçi sendikalarında 3 konfederasyon var, memur sendikalarında ise 8 konfederasyon ve bunlara bağlı 54 sendika var. Hükümet bu parçalanmışlığı kullanıyor ve en fazla üyesi olan sendikayla pazarlık yapıyor. Mevzuatı da bu yönde düzenliyor. Tek çözüm memurun kendi çıkarının bilincinde olması ve siyasi oyunlara gelmemesidir.
Sendikaların zayıflamasından sonra, 2001krizi de sanki işçinin başında patladı. Hem işçinin reel geliri geriledi... Hem işsizlik arttı... Hem de sendikalaşma oranı düştü...
Sendikalaşma oranı sendikalı işçi sayısının, toplam işçi sayısı içindeki payını gösteriyor. Sendikalaşma oranı tüm gelişmiş ülkelerde düştü. Ancak Türkiye’de IMF’li politikalar ve krizden sonra daha hızlı düştü.
1996’da sendikalaşma oranı yüzde 68 idi. 1999’da bir puan artarak yüzde 69’a yükseldi... Bugün bu oran yüzde 58’e geriledi.
1) Sendikaların gerilemesini ve parçalanmasını, küreselleşme ile birlikte siyasi partiler ve ideologlar tetiklemiştir. 1980 öncesi sağ, sol sendikalar varken, 1980 sonrası İslami referansa dayanan sendikalar da kuruldu. İşçiler siyasi ideolojilere alet edildi.
İşçi haklarının Marksist yöntemlerle savunulması dünyada tutmadı. İşçi haklarını “işçi sınıfının burjuva sınıfına karşı mücadelesi” olarak görenlere karşı tepki oluştu.
Sendikaların ideolojiye alet edilmesi nedeniyledir ki hem işçi kendi hakkının bilincinde olmadı, toplum da işçisine sahip çıkamadı. Gerçekte ise işçi hakları radikal militanlara bırakılmayacak kadar önemli bir sorundur.
İşçi sorununu ideolojik bir sorun haline getirmekten en çok iş verenler yararlanmıştır. Aslında işçi kesimi iş verenin istediği bu tuzağa düşmüştür. İş verenler işçi haklarını istismar etmiştir.
2) İşçiler, bazı sendika ağalarının da tuzağına düşmüştür. Bu nedenle de yine işçi kendi sorununa sahip çıkamamıştır. Sendikalaşma bilinci zarar görmüştür. İşçinin sendikalara olan güveni azalmıştır.
3) Bilgi çağında madencilik, demir-çelik gibi iş kollarında işçi sayısı azalmıştır. Bilgi teknolojisi çağı daha az işçi çalıştıran çok sayıda firma olarak devam etmektedir. Çok dağınık olduğu için bu sektörler sendikalaşmaya uygun bir sektör değildir.
4) İşsizlik oranı yükseldiği, açık ve gizli işsiz ile fiili işsiz sayısı arttığı için işçinin pazarlık gücü düşmüştür. Sendikalar da firmalar işçi çıkaracak diye toplu sözleşmelerde ve grevlerde başarısız kalmıştır.
Sonuç olarak hükümet bilinçli olursa, sendikalaşmayı teşvik eden yeni yasal düzenlemeler yapar... İş veren bilinçli olursa sendikalaşmayı destekler... Çünkü gerçek anlamda sendikalaşma işçi verimliliğini artırır. İş yerinde istikrar getirir
