Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin dün Rus Çarları’nın taht törenlerini andıran bir törenle görevini yeni Cumhurbaşkanı Dimitri Medvedev’e devretti; ancak bu görünüşte, yalnızca formel bir görev değişiminden ibaret; Kremlin uzmanlarının ortak kanısı Putin’in “Altı ay ile bir yıl içinde” yakın adamı Medvedev’i istifa ettirerek yeniden cumhurbaşkanlığına geleceği... Böylece Rus anayasasına göre, üç kez üstüste seçilme hakkı bulunmayan Putin, yasalara uygun şekilde üçüncü kez Kremlin’in patronu olabilecek.
Ne var ki bu senaryoya karşı senaryolar da ileri sürülüyor. Onları savunanlara göre, Putin karşıtları zaman içinde cumhurbaşkanı Medvedev’in çevresinde toplanacaklar. Putin’in muhalif medya başta olmak üzere, dolar milyarderi Rus oligarklara karşı acımasız politikası, Çeçen savaşına getirilen sansür, ülkede “Neo-Stalinizm” kavramıyla gündeme getirilen baskıcı bir sistem oluşturması vb.. gibi konularda sindirilmiş muhalefetin Medvedev’in “liberal” leşecek kanatları altında toplanabileceği olasılığı yabana atılamaz.
Medvedev-Putin ilişkisinin geleceği konusunda en çarpıcı yorumuysa iki gün önce Rus gazeteci İgor Torbakov yaptı. Torbakov yazısında, ( “Kremlin’e giren yeni Düzmece Dimitri” ) yeni cumhurbaşkanı 1605 yılında Çar olan “Düzmece Dimitri” lakabıyla Rus tarihine geçen Dimitri’ye benzetti. Romanov hanedanının başa geçmesinden önce, Korkunç İvan’ın ölümüyle başlayan taht kavgaları 20 yıl sürmüş bu arada prenslerin, boyarların birbirlerini öldürüp zehirledikleri Rusya’nın “Fetret devrinde” sahte Dimitri gerçek taht adayının yerine geçmişti: Ancak Ortodoks Rusya’yı katolikleştirmek isteyen Çar, Kremlin’de öldürülmüş ve yakılan cesedinin külleri sanki şeytan kovma ayini gibi destek aldığı Katolik Polonya sınırına savrulmuştu.
Torbakov, Putin başbakan ve iktidar partisi Birleşik Rusya’nın genel başkanı kimliğiyle Rus devletine, orduya ve gizli servise egemen de olsa “Artık Rusya devletinin iki başlı olduğu açık gerçektir, hem Putin hem de Medvedev bunun farkındalar” diye yazıyor.
Rus devletinin tarihsel gelenekleri ise hâlâ ezici baskısını sürdürüyor. İktidar gücü Çar İvan’dan bu yana Boyarlar (Soylu prensler ve bürokratlar) ve gizli polise (opriçniki) dayanıyor. Şu anda her iki güç de Başbakan Putin’in elinde bulunuyor.
“İki Çarlı yönetim” diyor Torbakov, pek uzun süreceğe benzemiyor. Uzaması halinde Çarlardan birinin sahte olması kaçınılmaz gibi görünüyor.
Kremlin iki Çar’ı birden kaldırabilecek mi? Benim görüşüm Putin’in Rus tarihini Medvedev’den daha iyi bildiği ve hem Çarlar’ın hem de Stalin’in mirasını özümsediği yönünde. Ünlü Sovyet rejim muhalifi Sakharov’un karısı Elena Bonner, ölümünden kısa süre önce yakın dostlarına şunları söylemiş Putin’le ilgili:
“Putinizm, Stalinizmin günümüzdeki modern versiyonudur.”
