Bugün size genç bir bilim adamından bahsedeceğim. Bir üniversitede çalışmıyor. Büyük bir şehirde oturmuyor. Tanınan bilinen bir üniversiteden de mezun değil. Anadolu’da bir kentte öğretmenlik yapıyor ancak tanıdığım bir çok üniversite mensubundan çok daha akademik anlamda üretken. Kafası tam bir araştırmacı gibi çalışıyor. Sürekli proje üretiyor. Ancak işte proje, isteyen yapsın demiyor. Kendisi yapmak için çalışıyor, üretiyor. Bahsettiğim kişi Ali Rıza Özdemir adlı bir coğrafya öğretmeni. 1977’de Erzincan’da doğdu. İlkokulu Üzümlü ilçesinin Göller Köyü İlkokulu’nda, Ortaokulu Erzincan Merkez Ortaokulu’nda okudu. Liseyi Erzincan Fatih Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü’nde tamamladı. Ali Rıza Özdemir, 1998 yılında Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi coğrafya bölümünden mezun oldu. Öğretmenliğe başladı. Hâlâ Balıkesir’de 100. Yıl Endüstri Meslek Lisesi’nde öğretmen olarak çalışıyor.
Ali Rıza Özdemir, öğretmenliği sadece dershaneye sıkıştırmadı. Üstelik kendisinin de çok öğrenecek şeyinin olduğu bilinci ile sürekli okudu. Türkiye’de etnik yapılar üzerine çalışmalar yaptı, yapmaya devam ediyor. İlk kitabını 2007’de bir şehrimiz üzerine yazdı. “Beyaz Kent Siirt”. Siirt’te çalışmıştı. Kente borcunu ödedi. İkinci kitabını 2009 senesinde yazdı. Bu arada Kripto Yayınları’nın sahibi kendisi gibi genç bir girişimci olan Ümit Çıkrıkçı ile tanıştı. Kripto Yayınları’ndan çıkan kitabın adı şöyleydi: “Kart Kurt Sesleri Arasında Kaybolan Gerçek: Kürtler ve Türklük”. Yine 2009’da yazdığı ve Kripto Yayınlarından çıkan üçüncü kitabının adı ise “101 Soruda Kürtler” oldu. 2010’da “Koç Heykeli Mezarların İzinde: Zazalar ve Türklük” adlı kitabını yayınladı. 2012’de “PKK ve Korucular” adlı kitabını yayınladı. Bu Güneydoğu Anadolu’nun unutulmuş ve karalanmış kahramanlarına sahip çıktı. Bu arada doğduğu köyü unutmadı. “Bir ana iki oğul: Göller Köyü” adlı kitabını 2012’de yayınladı. 2012’de yayınladığı son kitabının adı “İç İçe Güzellik Uç Uca Kahır: Zazalar, Kürtler, Aleviler” oldu.
Ali Rıza Özdemir 2013’te çok önemli bir kitaba imza attı. Yüzlerce Osmanlı belgesi ve diğer kaynakları tarayarak 300 sayfalık bir kitap yayınladı: “Kayıp Türkler: Etnik Coğrafya Bakımından Türkleşen Türkmen Aşiretleri”. Kürt olarak bilinen yüzlerce aşiretin Osmanlı belgelerinde Türkmen aşireti olarak kaydedildiğini gösterdi. Bu konuda yapılmış binlerce sayfalık çok önemli çalışmaları bir anlamda herkes için özetledi. 2014’te Ali Rıza Özdemir, Erdem Bekaroğlu ile birlikte “Bir Disiplinin İç Dünyası-Modern Türk Coğrafyası Üzerine Söyleşiler” adlı kitabı yayınladı. Coğrafya bilimi araştırmalarına önemli bir katkı olduğunu düşündüğüm bu çalışmada konunun uzmanları 19 ana başlık altında coğrafya araştırmalarına katkıda bulunmuşlar.
Ali Rıza Özdemir şimdi “Sosyal Bilimler Işığında Oğuz Kağan Destanı” adlı yeni bir proje üzerinde çalışıyor. Değişik akademik disiplinlerden akademisyenleri, yaşadığı Balıkesir’den ulaşarak bu konuda çalışmaya ikna ediyor. Diğer projesi ise Tunceli üzerine 10 kitaptan oluşan bir kitap seti. Bir akademisyen arkadaşı ile planladığı çalışmadaki kitapların adları şöyle: Dersimliler Ermeni mi?: 16. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Dersim’in Etnik Nüfusu Dersim’deki Osmanlı: Dersim’in İdari Yapısı ve Dersimli Devlet Memurları, Dersim’de Ermeni Olmak: Dersim’de Ermeni Malları ve Mahkeme Süreci, Dersim’de Eğitim: Modernleşme Dönemi Dersim Sancağında Eğitim, Dersim Raporları (1839-1900), Dersim İsyanları: (1839-1900), Dersim Islah Edilir mi?: Osmanlı Dönemi Dersim’de Islahat Hareketleri, Dersim Aşiretleri, Öteki Dersim: Yezidiler, Misyonerler, Nakşibendîler, Dersim Yer Adları. Tabii her kitapevi böyle büyük bir projenin altına giremediğinden çalışmanın basılması için finansman aranıyor.
Ali Rıza Özdemir, 21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü’ne bilimsel danışman olarak destek veriyor. Makaleler yazıyor. Raporlar hazırlıyor. Ali Rıza Özdemir bu çalışmaları ile bir şeyi ispatlıyor. Çalışanın önünde var olan engeller zaman içerisinde aşılıyor. Olumsuz şartlar bahane olmaktan çıkıyor. Anadolu üniversitelerinde çalışan araştırma görevlileri kendilerine Ali Rıza Özdemir’i örnek olarak alabilirler.
