Eyalet sisteminde yeni yapılanma!
“Eyalet sisteminin yargı ayağı” olarak nitelendirilen istinaf mahkemelerinde yeniden düzenlemeye gidilerek, Diyarbakır ve Van devreden çıkarıldı.
Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK), 20 Temmuz 2016’da faaliyete başlayacağı duyurulan eyalet sisteminin yargı ayağı olduğu öne sürülen istinaf mahkemelerinin sayısını 15’ten 7’ye indirdi. 3 ay önce istinaf mahkemeleri için merkez olarak Resmi Gazete’de ilan edilen Diyarbakır ve Van’ın yeni kararla bu durumu ortadan kaldırıldı. Adalet Bakanlığı’nın bazı yer bölge adliye mahkemelerinin yargı alanlarının yeniden belirlenmesine ilişkin teklifi görüşülerek, bölge adliye mahkemelerinin ilk etapta 7 merkezde faaliyete geçirilmesine karar verildi. Her bir bölge için daire sayısının artırılması suretiyle Yargıtay’daki ihtisaslaşmaya benzer bir şekilde ihtisas daireleri oluşturularak uygulama birliğinin temin edilebileceği ve bu şekilde içtihat farklılıklarının azaltılarak ihtisaslaşmada etkinlik ve verimliliğin sağlanabileceği gerekçesiyle bazı yer bölge adliye mahkemelerinin yargı alanlarının yeniden belirlenmesinin uygun olacağına yönelik de karar alındı.
Merkez iller belirlendi
Genel Kurulca, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin Afyonkarahisar, Antalya, Burdur, Denizli, Isparta, Mersin; Ankara Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin Ankara, Aksaray, Bartın, Bolu, Çankırı, Düzce, Eskişehir, Kırıkkale, Karaman, Karabük, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Konya, Nevşehir, Niğde, Sivas, Yozgat, Zonguldak, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin; Ağrı, Ardahan, Artvin, Bayburt, Bingöl, Bitlis, Erzincan, Erzurum, Gümüşhane, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş, Tunceli, Van, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin; Adana, Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Elazığ, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Mardin, Osmaniye, Siirt, Şanlıurfa, Şırnak, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin; Bilecik, Bursa, Edirne, İstanbul, Kırklareli, Kocaeli, Sakarya, Tekirdağ, Yalova, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin; Aydın, Balıkesir, Çanakkale, İzmir, Kütahya, Manisa, Muğla, Uşak, Samsun Bölge Adliye Mahkemesi yargı çevresinin; Amasya, Çorum, Giresun, Ordu, Rize, Samsun, Sinop, Tokat, Trabzon’un mülki hudutlarını kapsayacak şekilde yeniden belirlenmesine karar verildi. Buna göre, Diyarbakır, Bursa, Konya, Adana, Kayseri, Sakarya, Trabzon istinaf mahkemeleri kaldırıldı. Bunun yerine İç Anadolu Bölgesi için Ankara, Doğu Anadolu için Erzurum, Güneydoğu için Gaziantep, Marmara için İstanbul, Ege için İzmir, Karadeniz için Samsun, Akdeniz Bölgesi için de Antalya merkez oldu.
3 ay önce farklıydı
7 Kasım 2015’te HSYK, Diyarbakır ve Van’ı istinaf mahkemeleri için merkez şehirler seçmişti. Bundan 3 ay önceki Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre mahkemeler şunlardı: “İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (İstanbul, Kırklareli, Edirne ve Tekirdağ), Bursa Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Bursa, Çanakkale, Balıkesir, Kütahya, Bilecik ve Yalova) İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (İzmir, Manisa, Uşak, Aydın, Denizli ve Muğla), Konya Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Konya, Afyonkarahisar, Aksaray ve Karaman), Adana Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Adana, Mersin, Hatay ve Osmaniye), Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Ankara, Eskişehir, Karabük, Kastamonu, Çankırı, Kırıkkale ve Kırşehir), Samsun Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Samsun, Sinop, Amasya, Tokat, Ordu ve Çorum), Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Erzurum, Erzincan, Tunceli, Ağrı, Iğdır, Kars, Ardahan ve Bayburt), Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Diyarbakır, Elazığ, Mardin, Batman, Siirt, Şırnak ve Bingöl), Antalya Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Antalya, Burdur ve Isparta), Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Gaziantep, Adıyaman, Kahramanmaraş, Kilis ve Şanlıurfa), Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Kayseri, Malatya, Nevşehir, Niğde, Sivas ve Yozgat), Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Sakarya, Bartın, Bolu, Düzce, Kocaeli ve Zonguldak) Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Trabzon, Artvin, Giresun, Gümüşhane ve Rize), Van Bölge Adliye Mahkemesi’nin yargı çevresi (Van, Bitlis, Hakkari ve Muş).”
AB parasıyla açıldı
Avrupa Birliği, istinat mahkemelerinin finansmanı için önemli ölçüde destek verdi. Sadece Diyarbakır’da yapılan mahkeme binası için 7 milyon 284 bin euro para verildi. Binanın inşaat aşamasında asılan tabelada şu ifadeler yer alıyordu: “Diyarbakır İstinaf Mahkemesi Binası İnşaatı. Construction of Court of Appeal Building Diyarbakır. Hibe sözleşme bedeli: 7 milyon 284 bin euro. Financed by (parayı veren) European Union. (AB) Faydalanıcı: T.C. Adalet Bakanlığı. Republic of Turkey, Ministry of Justice...” Ancak son kararla büyük ihtişamla yapılan Diyarbakır’daki bu bina bölgenin merkez mahkemesi olmaktan çıkarıldı. Burası Gaziantep’e bağlandı.