Euro kaybettirdi

Geçen sene, enflasyonun etkisi bertaraf edildikten sonra, başka bir ifade ile TÜFE’ye (Tüketici Fiyat Endeksi) göre düzeltilmiş getiri oranlarına göre Euro’nun reel getiri oranı eksi 7.61 oldu. Bu durum da 2014 yılında yatırımcısına en fazla Euro kaybettirdi. Euro Avrupa’da 16 Aralık 1995’te resmen kabul edildi. 1 Ocak 1999’da hesap birimi olarak dünya finans piyasalarına tanıtıldı. 1 Ocak 2002’de dolaşıma girdi. Euro’yu Avrupa’da yaklaşık 350 milyon insan kullanıyor. Afrika’da 182 milyon insan dahil ayrıca dünya genelinde 210 milyon insan da Euro’ya sabitlenmiş para birimlerini kullanıyor.
Euro, ABD dolarının ardından dünyada en büyük ikinci rezerv para ve en çok kullanılan ikinci paradır. Merkez Bankası çapraz kurlar tablosuna göre, Euron’un fiilen dolaşıma girdiği 2 Ocak 2012 tarihinde değeri, bir Euro 1.1056 dolar idi. Aşağıdaki tablo Euro’nun yılbaşı değerlerini ve 2014 yıl sonu değerlerini vermektedir. Euro geçen sene yılbaşında 1.3696 olmuş... Aradan bir yıl geçmiş 8 Ocak 2015 tarihinde 1.1787’ye düşmüştür.
Euro’nun son bir yılda daha hızlı değer kaybetmesi, AB ekonomisinin yaşadığı sorunlar ile, para birliğinden ayrılmak isteyen ülkeler nedeniyle ortaya çıkmıştır. Sonuçta 2014 yılında en fazla reel kayıp getiren finansal yatırım aracı olmuştur.

Aslında, dövizin bir yatırım aracı olarak tutulması yanlıştır. Başta ABD olmak üzere, her ülke kendi parasının aşırı değer kazanmasından kuşku duyar. Zira bir ülke parasının aşırı değer kazanması, o ülkenin dış rekabet gücünü düşürmektedir. Bunun içindir ki geçmişte kur savaşları yapılmıştır.

Mevduat faizi son beş yıldır, her yıl reel kayıp getiriyor. Üstelik TÜİK’in hesapladığı brüt reel faizdir. Bir de brüt faiz üzerinden yüzde 10 ile yüzde 15 arasında vergi kesintisi yapılmaktadır. Bu kesintiyi de katarsak mevduat sahibinin 2014 yılında satın alma gücü yüzde 3.3 oranında erimiş oluyor. Buna rağmen faizlerin daha da düşürülmesi neden isteniyor?
* Eğer tüketim artsın ekonomi canlansın diye faizlerin düşmesi isteniyorsa, eksi faize rağmen talep artmıyor. Çünkü işsizlik yüksek, halkın borcu yüksek ve parası yok.
* Eğer, yatırım ve üretim maliyetlerinin düşmesi için isteniyorsa, faiz düşse de Bankalar yine yüksek faize devam edecektir. Bugün gösterge faizi 8.25 ve fakat bankaların ilan ettikleri yatırım ve işletme faiz oranları, masrafla birlikte yüzde 19 ve yüzde 20’lere çıkıyor.
Euro’nun değer kaybetmesine karşılık dolar, 2014 yılında yüzde 2.74 oranında reel getiri sağladı.
BİST 100 Endeksi, emme basma tulumba gibi, bir sene kaybettiriyor, ertesi sene kazandırıyor.
Altın da artık aşırı inip çıkarak, Borsa’ya benzedi. Zira altın fiyatlarında ABD manipülasyon yapıyor.