Gerek referandum cephesinde, gerek savaş alanında yazılacak çok şey var. Bunlara enflasyon mağdurlarını ekleyebilirsiniz. Kafamdakileri yazmaya kalksam sayfanın tamamı yetmez. Ben yine de önceliği depreme vereceğim. Geldi geliyor denilen "büyük yıkım"dan söz edeceğim.
Deniz Bayramoğlu "Gündem Özel"in tamamını Ayvacık'taki "deprem fırtınası"na ayırdı. Aslında dört önemli uzmanla İstanbul ve çevresinin geleceği tartışıldı. İlk kez tanıdığım Prof. Dr. Alper İlki yeni denetimli yapılar, eskilerin tahkimi konusunda hayli detaylı bilgi verdi. Hatta buna okullar ve hastanelerdeki sağlamlaştırmanın tamamlandığını ekledi. Ayrıca iki çok önemli hazırlığın bitirildiğini açıkladı:
1- Yeni Deprem Yönetmeliği tamamlandı.
2- Türkiye'nin 2017 deprem riski haritası tamam.
Bu iki çalışmanın tamamlanması için "eli kulağında" dendi.
Eğitim
Medyanın iyi tanıdığı isim Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, deprem eğitiminin daha sık ve uygulamalı yapılmasını istedi. Örneklerini tamamen Japonya'dan verdi. Bu ülkede ana okulundan başlanıp, bilinçlenme yapıldığını anlattı. Hatta öğrencilerin her sene 1-2 gün okullarında yatırıldığını söyledi. Eğer bu konuda çalışma yapmamışsanız "Dua bile okuyamazsınız. Çünkü aklınıza gelmez" şeklinde abartıda bulundu. "Afetlerde ilk 3 gün devleti bulamazsınız"ı ekledi. Yani herkes kendi başının çaresine bakacak.
Millî Eğitim Bakanlığı yetkilileri hazır yeni müfredat çalışmaları yaparken "deprem konusu"na mutlaka yer ayırmalı, kanısındayım. Hem de uygulamalı olarak.
Laga luga
Konuşmacılardan ikisi, Ayvacık'la birlikte gündeme gelen "deprem bombası" iddialarına cevap verdi. Adı söylenmedi ama Melih Gökçek'e epey bindirildi. Ankara Belediye Başkanı'nın aralarında binlerce kilometre olan St. Andreas Fayı ile San Antonio'yu birleştirmesiyle dalga geçildi. Aynı şekilde su sondajlarının deprem yarattığı söylemlerine karşı çıkıldı. Verilen karşılıklar şöyle sıralandı:
* Nükleer deneme deprem yaratmaz.
* Kaya gazının çekilmesi -ABD yapıyor- sallanmaya sebep olmaz.
* Su sondajları en fazla 700 metreden olur. Depreme yol açması için 15-20 kilometrenin altına inmek şart.
Yeni yıldız
Prof. Dr. Övgün Ercan, Jeofizik Mühendisi. İTÜ'de Öğretim Görevlisi. Konuşmalarından sonra ona "deprem tarihçisi" unvanını yakıştırdım. Marmara depremlerinin 4 bin yıllık geçmişini ortaya koyan bir isim. Söylediklerini birlikte kayda geçelim:
* İstanbul'un binlerce yıllık tarihinde 16 yıkımlı deprem oldu.
* 6.6-7.2 arasında meydana gelenler 104 yılda bir.
* 7.8'den büyük olanların gerçekleşme aralığı bin yılda bir.
Sonuç
Prof. Dr. Ercan'ın hesaplarına göre, beklediğimiz yıkımlı deprem 2045 ile 2075 arasında. Onun araştırmaları önemli fay kırılmalarının vaktinden önce meydana gelmediğini ortaya koyuyor. Hatta daha ileri zaman dilimlerine kayması mümkün. Bu defakinin ilk mesajları 2033'ten itibaren alınacak. Demek ki önümüzdeki 16 seneyi iyi değerlendirmeliyiz. Yerlerine apartman yaptırdığımız "toplanma merkezleri" için yeni alanlar bulmalıyız.
Bunca yıl deprem programları izledim, seminerlere bile katıldım. Belki de ilk kez bu kadar donanımlı bir bilim adamı gördüm; Prof. Dr. Övgün Ercan. Belki de "içime su serpti" de ondan. Bundan böyle siz de rahat uyuyabilirsiniz.
***
Son kurban
İrfan Değirmenci'nin "Ben de hayır diyeceğim" vurgusu yaptığı günkü yayını seyretmiştim. Emin Çölaşan, Uğur Dündar, Yılmaz Özdil ve diğerlerinin kapının önüne konulduklarını anında hatırladım. "Değirmenci'yi öğütürler" yorumunda bulundum. Yollandığı haberini ise ilk defa Hüseyin Movit dostumdan duydum. Bu defa aklıma Fatih Çekirge ve Ertuğrul Özkök -her devrin adamları- geldi. İrfan kardeşim bana göre harakiri yaptı. Yerini Gözde Atasoy Kökçü'ye terk etti.
Doğan Grubu da "kendine yakışanı yaptı"! Sayın Aydın Doğan'ın haftada bir kamyon tahsisi için Dolapdere'ye gidiş gelişlerini unutmayanlardanım. Sirkeci'de yedek parçacılık bürosunu da. Rauf Tamer büyüğüm götürmüştü. Köfte ikram edilmişti. Doğan geç öğrendi ama yeni rotasına devam ediyor. Özkökler magazinci oldu. Çekirgeler sıçramayı sürdürüyor. Bildiğiniz gibi "hoca cemaat meselesi".
