Türkiye, ekonomi politikası ’satış’la sınırlı kalan AKP’nin idaresinde son 10 yılda 171 milyar dolarlık bütçe açığı verdi. Özelleştirme adı altında elde avuçta ne varsa satan AKP’nin elde ettiği gelir ise son Boğaz köprüleri ve otoyol satışıyla 41 milyar dolar oldu. Satış, açığın ancak yüzde 23’ünü karşılayabildi.
80 yılda yapılanı
10 yılda sattılar
Cumhuriyet tarihi boyunca devletin kurduğu KİT’ler, AKP iktidarı döneminde yerli ve yabancı sermayeye satıldı
10 yıldaki 41 milyar dolarlık özelleştirme aynı dönemdeki 171 milyar dolarlık
bütçe açığının yüzde 23’ünü karşılayabildi
Türkiye son on yılda 171 milyar dolarlık bütçe açığı verirken, 2003-2012 döneminde son köprü ve otoyollarda dahil 41 milyar dolarlık özelleştirme yaptı..
AKP dönemindeki 41 milyar dolarlık bu özelleştirme 171 milyar dolarlık bütçe açığının yüzde 23’ünü karşılayabildi.1985 yılında Özal’ın Başbakanlığı döneminde başlatılan ancak, kamuoyunun tepkileri karşısında özelleştirilemeyen KİT’ler, son 10 yıldaki AKP iktidarı döneminde eski Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın tabiriyle “babalar gibi satıldı”
ABD , Fransa bile satmadı
Cumhuriyetin kurulmasından itibaren genç Türkiye Cumhuriyeti’ndeki sermaye yetersizliği nedeniyle, devlet eliyle kurulan hemen her sektördeki bir çok tesis, 1985 yılına kadar Türk milletinin hem üretim, hem istihdam açısından adeta belkemiği oldu. 1980 24 ocak kararlarından sonra dışa açılan Türkiye ekonomisi, 1983’de ANAP’ın iktidara gelmesiyle birlikte piyasa ekonomisine geçebilmek için Türk parasının Kıymeti’ni Koruma Kanunu’nun kaldırılmasından, KİT’lerin özelleştirilmesi kanununa kadar bir çok değişikliğe gitti. 1985 yılında bazı küçük kuruluşların satışıyla başlayan özelleştirme, kamuoyunun direnciyle karşılaşınca ANAP döneminde özellikle Türk Telekom, PETKİM, TÜPRAŞ gibi stratejik KİT’lere dokunulamadı.. Özelleştirmeye karşı aynı direnç 1990’lı yıllarda da devam etti. 2001 krizinden sonra iktidara gelen AKP ise, stratejik limanlardan, petrokimya tesislerine, elektrik üretim ve dağıtım tesislerine, hatta, Fransa, ABD ve İngiltere’nin bile stratejik olduğu için özelleştirmediği Telekom’a kadar sattı..
124 kuruluş elden çıktı
AKP döneminde irili ufaklı 124 kamu kuruluşu yerli ve yabancı sermayeye satıldı.. Eski Maliye Bakanı Kemal Unakıtan muhalefetin tepkisi üzerine 2006’da Meclis’teki komuşmasında “Kamu kuruluşları sat sat bitmiyor.. Babalar gibi satarız” demişti.. Türkiye’de 1985’den bu yana 28 yılda 49 milyar dolarlık özelleştirme gerçekleştirildi. Böylece özelleştirmelerin yüzde 80’e yakını AKP döneminde yapıldı. AKP dönemindeki 41 milyar dolarlık bu özelleştirme 171 milyar dolarlık bütçe açığının yüzde 23’ünü karşılayabildi.
12 bin kişi işsiz kaldı
1923-2004 arası yani 81 yılda verilen bütçe açığı 233 milyar dolar. AKP döneminde verilen 171 milyar dolarlık bütçe açığı 81 yılın yüzde 71’ine tekabül ediyor.. .AKP döneminde Türkiye’nin en büyük kuruluşlarından yabancılara toprak ve mülk satışına kadar hemen herşey özelleştirme kapsamına alındı. 36 kamu şirketinin yüzde 50’den fazla hissesi satıldı. 81 tesis ya da işletme varlık devri ile satıldı, Özelleştirilen kurumlarda 27 bin 365 personel istihdam ediliyordu ve bunlardan 12 bin kişinin iş akdi feshedildi yani işsiz kaldı.
Eski Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2006 yılındaki bütçe görüşmelerinde özelleştirme
uygulamalarının eleştirilmesine tepki göstererek, “Özelleştirmeyi, hakikaten babalar gibi yaptık.. Sat sat bitmiyor zaten” demişti
Bütçe açıkları
(milyar TL)
2001 -5.2
2002 - 40
2003 - 40
2004 -30.3
2005 - 5.4
2006 - 5.2
2007 -13.8
2008 -17.06
2009 -52.2
2010 -40
2011 -17.4
2012 -33
(hedeflenen)
AKP döneminde en yüksek fiyatlı özelleştirmeler
1- Türk Telekom: 6.55 milyar dolar (Lübnanlı Hariri Ailesi)
2- Köprü ve otoyollar: 5.7 milyar dolar (Koç-Ülker Grubu)
3- TÜPRAŞ : 4.1 milyar dolar (Koç Grubu)
4- Erdemir: 2.7 milyar dolar (OYAK)
5- Halkbank: 2.5 milyar dolar (Halka arz edildi)
6 Petkim: 2.40 milyar dolar (Socar-Turcas)
Türk Telekom
3 yıllık kârına verildi
Türk Telekom: Bir devletin siyasal ve askeri güvenliği için en önemli kurum olan Türk Telekom AKP tarafından aceleyle Temmuz 2005’te üç yıllık kârına, Lübnanlı Hariri Ailesi’nin şirketine verildi. Türk Telekom’un karar yetkisine sahip %55’lik hissesi %20’si peşin, kalanı beş yılda eşit taksitle ödenmek üzere satıldı. Satış anında Türk Telekom’un kasasında 1,64 milyar dolar nakit parası vardı. Alıcı firma 1 milyar 310 milyon dolar tutan peşinatı Telekom’un kendi kasasındaki parayla karşılamış, üste de 330 milyon doları cebine atmış oluyordu. Peşinat haricinde kalan 5,24 milyar doları Lübnanlı Şirket, 1,04 milyar dolarlık taksitlerle 5 yılda ödeyecekti. Oysa Türk Telekom’un yıllık kârı 2,150 milyar dolardı. Kâr hiç artmasa bile, bunun 1,048 milyar dolarıyla taksit ödenecek, üstüne de 1,102 milyar dolar kalacak, Lübnanlılar beş yılda 5,510 milyar dolar kazanacaktı. Türk Telekom üstüne 5 milyar dolar da para verilerek elden çıkarıldı.
Babacan: Halkbank’ın yüzde
51’ini blok olarak satacağız
Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Halkbank’ın ikincil halka arzının, bankanın 10 milyar dolarlık bir piyasa değeri olduğunu gösterdiğini söyledi.Londra’da yatırım ve finans çevrelerinin önde gelen isimleriyle görüşen Babacan, basın toplantısı düzenledi. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Babacan, kamu bankalarının halka arzında son durumun ve takvimin ne olduğunun sorulması üzerine, Halkbank’ın ikincil arzını tamamladıklarını belirterek, “ O gün itibariyle, ki şimdi daha değişti borsa değeri, bu ikincil halka arz Halkbank’ın 10 milyar dolarlık bir piyasa değerinin olduğunu bize söyledi. Yüzde 51’i en az birkaç yıl daha devletin elinde kalmaya devam edecek çünkü yüzde 51’i stratejik bir yatırımcının gelip alması lazım. Şu anda dünyada bizim arzu ettiğimiz değerde paraları verip de, yüzde 51’ini alacak banka sayısı çok azdır” dedi. Vakıfbank’ta ise sermaye yapısında bir değişiklik yapılacağını ve bununla ilgili yasa hazırlığının devam ettiğini kaydeden Babacan, bu değişiklikten hemen sonra da Vakıfbank’ın ikincil halka arzının gündeme geleceğini, ancak bunun en az birkaç ay daha süreceğini belirtti. Babacan, Ziraat Bankası’nın ilk halka arzı konusunda henüz bir takvimlerinin olmadığını söyledi.
ÖİB elektrikte yeni bölgeler için ihaleye çıktı
ÖİB, İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş., Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş., Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. ile Vangölü Elektrik Dağıtım A.Ş.deki %100 oranındaki hisseyi blok satış yöntemi ile özelleştirmek üzere ihaleye çıktı.Resmi Gazetenin dünkü sayısında yer alan ilana göre, geçiciteminat tutarları İstanbul Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım A.Ş. ve Toroslar Elektrik Dağıtım A.Ş. için 25’er milyon dolar, Dicle Elektrikiçin 10 milyon dolar ve Vangölü Elektrik için 5 milyon dolar olarakbelirlendi. İhaleler için son teklif verme tarihi 19 Şubat 2013 olacak.
İhaleler, kapalı zarf içerisinde teklif almak ve görüşmeler yapmak suretiyle pazarlık usulü ile gerçekleştirilecek. İhale Komisyonu (Komisyon)’nca gerekli görüldüğü takdirde ihaleler, pazarlık görüşmesine devam edilen teklif sahiplerinin katılımı ile açık artırma suretiyle sonuçlandırılabilecek.
AKP döneminde özelleştirilen kuruluşlar...
1-TAKSAN
2-GERKONSAN
3-SEKA Afyon işletmesi
4- SEKA Balıkesir işletmesi
5- SEKA Çaycuma işletmesi
6- SEKA Kastamonu işletmesi
7- SEKA Aksu işletmesi
8- SEKA Taşucu Tersane Alanı
9- SEKA ya ait 4 taşınmaz
10- TZD Sakarya işletmesi
11- THY USAŞ
12- TDi Trabzon Limanı
13- TDi Dikili Limanı
14- TDi Kuşadası Limanı
15- Sümer Holdinge Ait Merinos Halı Fabrikası
16- SÜMER HOLDiNGE Ait ERYAĞ
17- SÜMER HOLDiNGE Ait Adıyaman işletmesi
18- SÜMER HOLDiNGe ait 117 adet taşınmaz
19- KBiye ait 103 arsa, 89 lojman
20- EBÜAŞ-MEYBUZ
21- EBÜAŞa ait 54 taşınmaz
22- TEKEL Kaya Tuz
23- TEKELe ait 30 taşınmaz
24- ESGAZ
25- BURSAGAZ
26- ETi BAKIR
27- ETi GÜMÜŞ
28- ETi KROM
29- ETi ELEKTROMETALURJi A.Ş
30- Çayeli Bakır işletmeleri A.Ş
31- KBi Samsun işletmesi
32- KBi 65 adet taşınmaz
33-DiV-HAN A.Ş
34- Amasya Şeker Fabrikası
35- Kütahya Şeker Fabrikası
36- SÜMER HOLDiNGe ait TÜMOSAN
37- SÜMER HOLDiNG Malatya işletmesi
38- SÜMER HOLDiNG Bakırköy işletmesi
39- SÜMER HOLDiNG Diyarbakır işletmesi
40- SÜMER HOLDiNG Çanakkale Deri işletmesi
41- SÜMER HOLDiNGE Ait 108 Adet Taşınmaz
42- SÜMER HOLDiNG Ortadoğu Teknopark A.Ş
43- SEKA Karacasu işletmesi
44- SEKA Ankara Alım Satım Binası Müdürlüğü
45- SEKA Ardanuç işletmesi Varlıkları
46- TÜGSAŞ
47- TÜGSAŞ Gemlik Gübre San. TAŞ
48- TÜGSAŞ-iGSAŞ HiSSELERi % 100
49- TÜGSAŞ Urfa Depoları arazisi
50- TÜGSAsa ait 23 taşınmaz
51- iGSAŞ Kütahya Gübre Varlıkları
52- TEKEL Alkolü içkiler San. A.Ş
53- TEKELe ait 60 adet taşınmaz
54- TEKEL İnegöl Kibrit Fabrikası T.A.Ş
55- TEKEL Gemlik Sun.ip.Mües. T.A.Ş
56- TEKEL Tuzluca Tuzlası
57- TEKEL Sekili Tuzlası
58- EBÜAŞ Samsun Soğuk Hava Deposu
59- EBÜAŞ Manisa Kombinası
60- EBÜAŞ Manisa Arsası
61- EBÜAŞa ait 101 adet Taşınmaz
62- TDi ANKARA FERiBOTU
63- TDi Samsun Feribotu
64- PETKiM 2adet taşınmaz
65- TEDAŞ 1 arsa, 1 adet trafo binası
66- TEDAŞ 1 adet taşınmaz
67- ATAKÖY Turizm A:Ş
68- ATAKÖY Otelcilik A:Ş
69- ATAKÖY Marina Ve Yat işletmesi
70- SÜMER HOLDiNG Beykoz işletmesi
71- SÜMER HOLDiNG istanbul imar LTD.ŞTi
72- SÜMER HOLDiNG 2 adet Taşınmaz
73- TDi Karadeniz Gemisi
74- TEKEL Kristal Tuz Rafinerisi
75- TEKEL Kağızman Tuzlası
76- TEKELe ait 49 adet taşınmaz
77- TÜPRAŞ 2 adet taşınmaz
78- TDi 1 Adet Taşınmaz
79- SEKA 5 Adet taşınmaz
80- KÖY HiZMETLERi GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (Tasfiye Edildi),
81- SSK Hastaneleri (Tasfiye Edildi)
82- SSK Eczaneleri (Tasfiye Edildi)
82- SEKA Kocaeli Fabrikası ve arsası
83-Sümer Holding Sarıkamış işletmesi
84-Sümer Holding Sivas Dokuma Fabrikası
85- Sümer Holding Manisa Pam. Men. A:Ş
86- Sümer Holding Makine Ve Teçhizat
87- Sümer Holding 32 Adet Taşınmaz
88- TÜGSAŞ Samsun Gübre Sanayi A.Ş.
89- Tekel 5 Adet Taşınmaz
90- Araç Muayene istasyonları 1. Bölge
91- DSi ERCiYES Sosyal Tesisi
92-Bayındırlık Ve iskan Bakanlığı ERCiYES Sosyal Tesisi
93- Karayolları ERCiYES Sosyal Tesisi
94-TEKEL Sigara Fabrikaları
95-Sümer Holding Bergama Pamuk ipliği Fabrikası
96-TEKEL Sigara Fabrikalarına Ait Taşınmazlar
97-TEKEL Puro Fabrikaları
98-TEKEL Alkol işletmelerine Ait Taşınmazlar
99- Tercan Ayakkabı işletmesi
100-TCDD Mersin Limanı
101-Adapazarı Şeker Fabrikası
102-Ereğli Demir Çelik Fabrikası
103-iskenderun Demir Çelik Fabrikası
104-Ereğli Limanı
105- iskenderun Limanı
106-Yarımca Limanı
107- Yarımca Porselen Fabrikası
108- Romanyadaki Silisli Sac Fabrikası
109- Divriği Demir Madeni
110- Hekimhan Demir Madeni
111- Kırıkkale Çelik Çekme Boru Fabrikası
112- BORÇELiK
113-TÜPRAŞ
114- PETKiM
115- TÜRK TELEKOM
116- KIBRIS TÜRK HAVA YOLLARI
117- TÜGSAŞ Toros Gübre Fabrikası
118- TÜGSAŞ Tekirdağ, Tarsus, Fatsa Depoları
119- Seydişehir Eti Alüminyum A.Ş.
120- OYMAPINAR BARAJI
121- ETi Alüminyuma Ait Madenler
122- Emekli Sandığı Ankara Emek işhanı
123- Emekli Sandığı istanbul Hilton Oteli.
124- İzmir Limanı
